Inmiddels heb je alles al kunnen lezen over het diafragma en de sluitertijd. Het derde essentiële onderdeel van iedere foto is de ISO waarde. Deze bepaalt namelijk de lichtgevoeligheid van je sensor. Hoe hoger het getal, hoe lichtgevoeliger de sensor.
Als je aan de ISO waarde denkt denk je waarschijnlijk al snel aan ruis. Dit heeft namelijk met elkaar te maken. Zeker wanneer je foto’s met natuurlijk licht maakt (iedere lichtbron, behalve flitslicht) ben je afhankelijk van de lichtbron om je foto te kunnen maken. Is het de zon overdag, dan is er geen probleem en kun je makkelijk fotograferen. Maar zodra het donker wordt of je wilt binnen foto’s maken dan merk je soms dat er te weinig licht is om je foto’s zonder flitser of lange sluitertijd te maken. Dan komt de ISO functie om het hoekje kijken.
De ISO kun je namelijk zelf handmatig instellen op je camera. Hoe lager het getal, hoe beter voor de kwaliteit van je foto’s. Maar soms ontkom je er niet aan om de ISO wat hoger te zetten naar een groter getal. In dat geval gaat de kwaliteit van je foto achteruit. Je krijgt meer ruis en de scherpte neemt af.
Hoe beter je camera is, hoe minder je van een hoge ISO zult merken. Compactcamera’s en telefoons kunnen hier vaak minder goed mee omgaan dan spiegelreflexcamera’s. Je zult dan dus eerder ruis zien of merken dat je foto’s minder scherp zijn dan bij veel licht.
Een deel van een foto die in het theater is gemaakt. Donkere omgeving en bewegende mensen dus hoge ISO is nodig. Boven de foto zonder ruisreductie op 100%, onder dezelfde uitsnede, maar dan met ruisreductie. Zoals je ziet kun je het vrij goed onderdrukken!
Tips om een hoge ISO te vermijden
♥ Is het te donker om uit de hand te fotograferen, maar fotografeer je een stilstaand object? Neem dan een statief. Dit zorgt ervoor dat je sluitertijd wat langer is, maar omdat je je ISO niet omhoog hoeft te zetten blijft de kwaliteit goed.
♥ Geen statief bij de hand? Een bankje, kastje, tafeltje etc. werkt ook prima!
♥ Met een opzetflitser en bijvoorbeeld een wit plafond kun je indirect flitsen. Hierdoor verspreidt het harde flitslicht zich en lijkt het veel zachter over te komen dan wanneer je rechtstreeks flitst. En op deze manier hoef je ook je ISO niet hoger te zetten.
♥ Zet je diafragma zo laag mogelijk. Je diafragma is de opening waar het licht door valt op je sensor. Hoe groter de opening, hoe meer licht je hebt en hoe lager je ISO dus kan blijven.
♥ Moet je ISO echt omhoog? Dan kun je in programma’s als Adobe Lightroom of Camera Raw (Photoshop) de ruis reduceren met de ruisreductie. Die zorgt ervoor dat je beeld weer vloeiend wordt, maar let op dat je niet overdrijft. Details zullen dan verdwijnen en dat is zonde.
♥ Kom je net een klein beetje licht tekort? Probeer dan eens 1 stop onder te belichten. Op die manier kun je wel gewoon uit de hand fotograferen, je foto wordt alleen wat te donker. Dit kun je (als je in RAW fotografeert) makkelijk iets lichter trekken tijdens de nabewerking. Je kunt kijken of dit een beter resultaat geeft dan je ISO omhoog zetten en wel met de juiste belichting fotograferen.
Probeer dus altijd op de instellingen van je ISO te letten en zet hem zo min mogelijk op ‘automatisch’. Als je dat doet dan zet je camera hem namelijk altijd hoger als je net wat minder licht hebt, en dat is niet altijd nodig. Succes!
Foto in een studio gemaakt met flitsers. ISO op 125 omdat er genoeg licht is. Zoals je ziet geen ruis te ontdekken!
5 reacties
Handige tips Evelien! Ja, ik heb het vaak moeilijk met ISO. Gelukkig tot nu toe altijd gelukt! Leuk! Veel Liefs
Handige tips, dankjewel!
Hele fijne uitleg en tips weer, dankjewel!
Goed uitgelegd en goede tips! Soms als ik op locatie met natuurlijk licht fotografeer stel ik mijn ISO expres wat hoger in, zodat mijn sluitertijd wat sneller kan. Ik vind een beetje ruis (wat met mijn camera ook op ISO640 nog goed te verwaarlozen is) minder erg dan een bewogen foto.
Handige uitleg en fijne tips!