Gebruik jij al AI om je foto’s mee te bewerken? Waarschijnlijk wel, ook zonder dat je het door hebt. Kunstmatige intelligentie is namelijk niet alleen delen van je foto vervangen door iets anders. Het is veel meer dan dat. En voor mij, als fotograaf en grafisch ontwerper, echt onmisbaar geworden.
Tegenwoordig zit er in vrijwel alle software een vorm van AI verwerkt. Niet zo gek, want het bespaart tijd, maakt ingewikkelde bewerkingen makkelijker en opent creatieve deuren die eerder gesloten bleven. In dit artikel geef ik je allerlei ideeën en tips om het meeste uit je favoriete fotobewerkingssoftware te halen!
Wat is AI binnen fotografie?
AI staat voor artificial intelligence, oftewel kunstmatige intelligentie. Dit zijn systemen die kunnen leren, redeneren en beslissingen nemen op basis van data. Voor fotografie betekent dat bijvoorbeeld: software die leert van miljoenen andere foto’s en zo begrijpt hoe een goede belichting eruitziet, hoe gezichten werken of wat storende elementen in een beeld kunnen zijn. Je ziet dit bijvoorbeeld terug in funcaties zoals automatische filters, objectherkenning en achtergrondvervaging.
In plaats van zelf eindeloos schuiven met schuifjes voor belichting of contrast, kan AI die beslissingen voor je nemen. Soms is dat op basis van een vooraf ingestelde stijl, soms op basis van jouw vorige bewerkingen. En soms zelfs op basis van een korte tekst die je intypt. Dat maakt fotobewerking met AI heel toegankelijk, ook als je niet veel technische kennis hebt.
Lees ook: AI in fotografie: creatief fotograferen met AI als inspiratiebron
Hoe AI je helpt bij het bewerken van foto’s
Foto’s bewerken is vaak een tijdrovend klusje. Denk aan het corrigeren van kleuren, het verwijderen van vlekjes of het finetunen van de belichting. AI-tools kunnen dit soort taken vaak sneller én preciezer uitvoeren. Maar de mogelijkheden worden de laatste tijd steeds groter en beter.
Tegenwoordig zijn er steeds meer programma’s en platformen waarmee je met simpele instructies in tekst je foto’s kunt bewerken. Vervang een saaie achtergrond door een zonsondergang. Of geef de persoon op je foto hele andere kleding aan. Dat klinkt als magie, maar het is vaak mogelijk in één klik.
Ik vind het best bizar om te bedenken hoeveel tijd het me bespaart tijdens mijn werk. Waar ik ‘vroeger’ ieder storend element handmatig moest wegwerken door middel van de pleister-tool en stempel-tool is het nu vaak een kwestie van selecteren en opnieuw laten vullen met plaatsvervangende inhoud.
Je foto’s bewerken met AI in deze programma’s
Je foto’s kun je bewerken in allerlei soorten programma’s. Ik heb een aantal veelgebruikte programma’s en platformen uitgekozen die voorlopen op het gebied van AI. Hieronder kun je lezen wat je hier zoal mee kunt doen:
Photoshop & Lightroom
Adobe Photoshop en Adobe Lightroom blijven voor veel fotografen favoriete fotobewerkingsprogramma’s. De afgelopen jaren heeft Adobe flink ingezet op AI-functies in alle software. Denk aan de functie ‘Object selecteren’, waarmee je in één klik een persoon of voorwerp selecteert. Of de neural filters waarmee je bijvoorbeeld gezichtsuitdrukkingen kunt aanpassen.
Ook de functie ‘Generative Fill‘ is nog steeds in ontwikkeling. Hiermee kun je iedere plek op je canvas invullen met nieuwe of aangepaste content, gegenereerd door AI. Verwijder je bijvoorbeeld een persoon uit een beeld, dan vult Photoshop de achtergrond automatisch aan. Het werkt verbazingwekkend goed, al blijft het belangrijk om zelf te controleren of het resultaat klopt.
Wat ik zelf ook erg handig vind is het automatisch aanpassen van de belichting en kleurtonen. In Photoshop Beta vind je nu een knop in Generative Fill waarmee je twee lagen helemaal vloeiend kunt samenvoegen. Photoshop analyseert de nieuwe laag en de ondergrond en zorgt ervoor dat deze op elkaar gaan aansluiten.
Canva
Canva is vooral populair bij mensen die grafische afbeeldingen willen maken zonder uitgebreide designkennis. Maar ook voor fotografen kan het een fijne tool zijn, juist vanwege de eenvoudige AI-functies. Achtergrond verwijderen? Eén klik. Een onderwerp veranderen in je foto? Ook zo gedaan.
Wat Canva sterk maakt is vooral de gebruiksvriendelijkheid en de prijs. Een abonnement is stukken goedkoper dan de software van Adobe. Qua gebruik doet de AI het zware werk, maar jij blijft de regie houden. Alles werkt visueel en intuïtief. Daarnaast kun je je bewerkte foto’s meteen verwerken in social media posts, flyers, presentaties of korte video’s. Canva helpt je om snel tot een aantrekkelijk eindresultaat te komen.
AI in je telefoon
Veel mensen realiseren het zich niet, maar ook de standaard foto-apps op je telefoon maken al ruime tijd gebruik van AI. Of je nu een iPhone of Android toestel hebt: zodra je bijvoorbeeld de portretmodus gebruikt, past je camera AI toe om de achtergrond te vervagen en het onderwerp scherp te houden.
Ook bij het bewerken van foto’s zie het gebruik van kunstmatige intelligentie terug. De functie ‘automatisch’ in de meeste apps analyseert je beeld en past belichting, contrast en kleur aan op basis van wat het systeem denkt dat mooi is. Vaak met verrassend goede resultaten, zeker als je even snel iets wilt bewerken voordat je het deelt.
Bij sommige nieuwe telefoons kun je zelfs mensen of ongewenste objecten wegpoetsen met 1 druk op de knop. Zie bijvoorbeeld ook de AI functies in mijn review van de OPPO Reno14 smartphone. De software herkent wat niet in het beeld hoort en vult het in met een slimme berekening. Dat werkt niet altijd perfect, maar voor eenvoudige correcties is het heel bruikbaar.
ChatGPT
Je zou het misschien niet meteen verwachten, maar ook ChatGPT kan je helpen met het bewerken van foto’s. ChatGPT zal je originele foto niet helemaal in tact laten. Maar je kunt hem wel vragen om vanalles voor je te doen.
Zelf gebruik ik het bijvoorbeeld graag voor interieur-advies. Ik maak een foto van de ruimte in mijn huis waar ik wat anders mee wil en laat ChatGPT hiermee aan de slag gaan. Ik laat hem bijvoorbeeld een specifieke kleur verf of een behang dat me mooi lijkt op de muur zetten. Of ik vraag hem om een meubelstuk te vervangen door iets anders dat ik online heb gevonden.
Dit is 1 van de vele mogelijkheden om deze vorm van AI te gebruiken in je dagelijkse leven en als fotograaf. Daarnaast kun je ChatGPT ook gebruiken om prompts te laten schrijven voor bijvoorbeeld tools als Midjourney. Stel, je wilt een achtergrond genereren die lijkt op een Japans landschap bij zonsopkomst. Je kunt dan aan ChatGPT vragen om een gedetailleerde prompt te formuleren die je kunt invoeren in Midjourney. Dat scheelt veel tijd én zorgt voor betere resultaten.
Ook als je tutorials zoekt of technische termen niet begrijpt, kan ChatGPT je helpen. Maar net als bij alle vormen van AI kan ook ChatGPT foute informatie geven, dus blijf ook vooral zelf nadenken!
Midjourney
Midjourney is een AI-tool waarmee je afbeeldingen kunt genereren op basis van tekst. Je typt bijvoorbeeld: ‘A dreamy forest in soft morning light’ en binnen een paar seconden krijg je vier unieke beelden die passen bij dit prompt. Voor fotografen is dit interessant op meerdere manieren.
Je kunt Midjourney bijvoorbeeld gebruiken om inspiratie op te doen voor composities, kleurenpaletten of sfeer. Maar je kunt ook je eigen foto’s combineren met AI-gegenereerde elementen. Denk aan het toevoegen van mist, een andere lucht of zelfs fantasierijke achtergronden voor portretten. Je laat zulke elementen dan genereren in een programma als Midjourney en voegt het samen met je originele foto in Photoshop.
Wat ik zelf tof vind, is dat je ideeën die je in je hooft hebt kunt uitproberen zonder direct je camera te pakken. Dat maakt het een soort digitale schetsblok. Heb je een grof beeld gemaakt hoe je je foto wilt maken, dan kun je daarna zelf aan de slag. Let wel op dat je het gegenereerde beeld niet te veel wilt namaken. Het blijft een digitale render die vaak niet 100% overeenkomt met het echte leven.
Wat je moet weten over veiligheid en ethiek
Fotobewerking met AI zorgt voor veel gemak en een snellere workflow, maar er zitten ook haken en ogen aan. Eén daarvan is privacy. Sommige AI-tools uploaden jouw foto’s naar de cloud om ze te analyseren. Dat betekent dat je beeldmateriaal mogelijk wordt opgeslagen op externe servers. Zeker bij portretten of foto’s van klanten is het belangrijk om hier bewust mee om te gaan.
Check altijd de voorwaarden van de software die je gebruikt. Worden je beelden opgeslagen? Worden ze gebruikt om het AI-systeem te trainen? En heb jij nog controle over wat er met jouw beelden gebeurt? Bij professionele toepassingen is het slim om te kiezen voor tools die expliciet aangeven hoe ze met data omgaan.
Een ander punt is eerlijkheid. Als je AI gebruikt om een beeld te creëren of sterk te veranderen, moet je dat dan vermelden? In sommige gevallen, bijvoorbeeld journalistiek of documentaire fotografie, is dat wel zo netjes. Transparantie is belangrijk om het vertrouwen in fotografie te behouden.
Fotobewerking met AI is geen hype, maar een blijvende ontwikkeling. Het maakt foto’s bewerken sneller, makkelijker en in sommige gevallen ook creatiever. Toch blijf ik altijd zelf de controle houden. AI is een hulpmiddel, geen vervanging van je eigen kwaliteiten en keuzes.
