Eén van de dingen die je eens moet proberen: vuurwerk fotograferen! Een goede oefening voor je fotografie skills, leuk om te doen én het geeft verrassende resultaten! Met deze fototips worden jouw vuurwerkfoto’s perfect.
Vuurwerk fotograferen, 10 tips voor mooie foto’s
Vuurwerk fotograferen kan meestal maar een aantal keren per jaar. Iedere grote stad heeft wel een evenement dat afgesloten wordt met vuurwerk (zoals bijvoorbeeld op de Tilburgse Kermis). Ook heb je het vuurwerkfestival in Scheveningen en natuurlijk is het mogelijk tijdens de jaarwisseling. Om vuurwerk goed te kunnen fotograferen moet je de nodige dingen weten. In dit artikel deel ik alle tips die je nodig hebt om gave foto’s van vuurwerk te maken. En je kunt het komend weekend al mooi testen tijdens de jaarwisseling.
1. Stevig ondergrond / statief
Een van de belangrijkste benodigdheden voor een goede vuurwerkfoto is een stevige ondergrond voor je camera. Dit kan van alles zijn, maar een statief is toch wel het handigste in gebruik. Hiermee kun je je camera stevig neerzetten zodat er geen beweging in je foto komt. Daarnaast kun je je camera door middel van de kop van het statief in de juiste richting positioneren. Ik gebruik zelf een statief van Velbon waar ik nog steeds erg blij mee ben. Lekker stevig en makkelijk in gebruik.
Zorg ervoor dat het statief op een vlakke ondergrond staat zodat hij recht staat en niet omvalt. Als je geen statief hebt, kun je je camera op een muur, een stapel boeken of een stevige tas plaatsen om toch een stabiele basis te hebben. Vermijd plekken met veel trillingen, zoals kleine bruggen waar mensen overheen lopen.
2. Belichtingsdriehoek begrijpen
Als je camera stevig staat is het tijd om de instellingen juist te zetten. Om dit goed te kunnen doen moet je de belichtingsdriehoek begrijpen. De belichtingsdriehoek is een driehoek met in iedere hoek een fotografie instelling: Sluitertijd, Diafragma en ISO. Deze drie instellingen zijn als het ware aan elkaar gelinkt, iedere verandering heeft direct invloed op de andere instellingen. Om vuurwerk goed te kunnen fotograferen kun je het beste de manual stand gebruiken (handmatige stand). Hierdoor heb je zelf alle controle over de instellingen.

3. Camera instellen op manual stand
Weet je hoe de belichtingsdriehoek werkt? Top! Nu is het zaak om je camera van binnen en buiten te begrijpen. Zet de camera op manual en ga aan de slag met het instellen van je sluitertijd, diafragma en ISO waarden. Dit zijn de dingen waar je op moet letten:
Sluitertijd: De sluitertijd is de belangrijkste variabele wanneer je vuurwerk gaat fotograferen. Is je sluitertijd te kort, dan krijg je foto’s waarop het vuurwerk slecht zichtbaar is. De tijd is te kort om het uit elkaar spatten van de kleuren vast te leggen. Begin dus bijvoorbeeld met het instellen van je sluitertijd op 3 of 4 seconden.
Diafragma: De grootte van de opening van het diafragma zorg voor meer of minder licht op de sensor. En hoe groter de opening (klein F-getal) hoe meer onscherpte in je foto. Normaal is dit vaak mooi, maar bij vuurwerk kun je weinig met onscherpte. Daarom zet ik mijn diafragma altijd op een vrij hoog getal (kleine opening). Dan is de kans het grootst dat je vuurwerk foto mooi scherp is. Begin bijvoorbeeld eens op f/11 en kijk wat het je oplevert.
ISO: Bij een donkere omgeving denk je vaak dat je ISO omhoog moet. Maar bij het maken van foto’s met vuurwerk is dat vaak niet nodig! Zet je ISO op bijvoorbeeld 200 en probeer dit uit. Zijn je foto’s te donker? Dan kun je de ISO alsnog wat omhoog zetten.
Tijdens het vuurwerk fotograferen zul je deze drie instellingen vanzelf blijven aanpassen en finetunen tot ze goed staan. Dit is in iedere situatie anders. Hoe meer vuurwerk, hoe meer licht er op je sensor valt. Ook het omgevingslicht speelt mee bij het bepalen van de instellingen.
Extra tip: Als je moeite hebt met het bepalen van instellingen, kun je voorafgaand aan het fotograferen oefenen in een donkere omgeving. Dit helpt je om comfortabel te worden met het snel aanpassen van je camera-instellingen in situaties met weinig licht.
4. Sluitertijd bepalen
In het vorige punt ging ik hier al kort op in: de sluitertijd. Met deze instelling kun je het meest spelen! En hoe minder omgevingslicht er in de buurt is, hoe makkelijker je hiermee kunt experimenteren. Probeer bijvoorbeeld eens je sluitertijd op bijvoorbeeld 30 seconden te zetten. Iedere keer dat er GEEN vuurwerk de lucht in gaat houd jij je handen voor je lens om het compleet donker te maken. Wanneer er weer een vuurwerkpijl komt, haal je je handen weg.
Dit herhaal je een paar keer. Op deze manier krijg je meerdere vuurpijlen in een langere tijd toch op één foto! Dit is vooral tof als je foto’s maakt van een ruime omgeving. Bijvoorbeeld vanaf een hoog gebouw of met een groothoeklens. Je ziet dan op meerdere plekken in de omgeving vuurwerk omhoog gaan in je foto.
Extra tip: Wil je het écht goed doen, gebruik dan een zwart karton of een donkere doek in plaats van je hand om licht af te schermen. Dit voorkomt dat ongewenst licht je foto binnendringt.

5. Vuurwerk scherpstellen in je foto
Automatisch scherpstellen van je foto is lastig met vuurwerk. Je weet niet precies waar het vuurwerk in de lucht komt en je moet heel snel handelen wil je dit kunnen doen. Daarom is het beter om handmatig scherp te stellen. Stel de scherpte van je objectief in op een punt in de verte. Kijk na je eerste paar foto’s even op je display om te zien of je foto’s wel echt scherp zijn. Anders kun je dit nog bijstellen.
Wat je ook kunt doen is een punt pakken dat dichtbij het stuk zit waar het vuurwerk komt. Bijvoorbeeld een boom. Hierop kun je scherpstellen met de automatische focus. Is dit punt scherp? Dan kun je de autofocus uitzetten door het schuifje aan de zijkant van je lens naar MF te schuiven. De focus blijft, maar je camera gaat niet opnieuw zoeken wanneer je de foto maakt.
6. Zelftimer of afstandsbediening
Zelfs als je camera op statief staat kan hij nog een beetje bewegen wanneer je op de ontspanknop drukt. Wil je zeker zijn dat er geen bewegingsonscherpte in je vuurwerk foto komt, dan kun je dit voorkomen door de zelftimer aan te zetten of een afstandsbediening te gebruiken. De zelftimer zorgt ervoor dat je camera pas naar bijvoorbeeld 2 seconden de opname gaat maken. Dit is wel lastiger timen met het fotograferen van vuurwerk. Een afstandsbediening is erg handig, hiermee kun je wel direct vuurwerk fotograferen en hoef je de camera niet aan te raken.
Extra tip: Tegenwoordig kun je meestal ook de app van jouw merk camera op je smartphone gebruiken om je camera mee te bedienen. Probeer dit vooraf uit, zodat je weet hoe het werkt.

7. Bepaal je kader
Je kunt vuurwerk op verschillende manieren fotograferen. Heel close waardoor je alleen het vuurwerk ziet. Wat ruimer waardoor je bijvoorbeeld nog een stuk van de straat ziet óf heel breed waardoor je misschien wel meerdere straten kunt zien. Dit laatste gaat het makkelijkste als je bijvoorbeeld op een hoog gebouw kunt staan. Probeer de verschillende composities uit en kijk wat jij mooi vind.
Experimenteer met het combineren van vuurwerk en silhouetten van mensen of gebouwen voor een interessantere compositie. Gebruik een groothoeklens voor weidse beelden en een telelens om specifieke details van het vuurwerk vast te leggen. Denk ook aan het toepassen van de regel van derden voor een dynamische compositie.
Lees ook: Compositie in fotografie: de regel van derden en de gulden snede
8. Neem afstand
Vuurwerk blijft gevaarlijk, het is onvoorspelbaar en kan veel schade aanrichten. Niet alleen aan jouzelf, maar ook aan je camera en andere apparatuur. Ga dus niet te dichtbij staan om een perfecte foto te maken. Neem liever wat afstand en zoom desnoods een stukje in. Zeker wanneer je druk bezig bent met het instellen van je camera, dan let je niet zo op de omgeving en reageer je trager. Veiligheid is belangrijk!
Je kunt je camera beschermen tegen vonken van het vuurwerk en eventuele regendruppels door een regenhoes of een plastic zak te gebruiken. Zo weet je zeker dat je apparatuur intact blijft.

9. Blijf bijstellen / Histogram bekijken
Over het algemeen is het histogram van een foto best neutraal. Vooral in het midden zit een piek en bij de zwarte en witte tinten zie je amper een berg. Bij vuurwerkfoto’s is dit wel anders, er is dan meestal heel veel zwart in je foto. Wees dus niet bang dat je iets verkeerd doet, dit is heel logisch. Het belangrijkste is dat je vuurwerk foto niet te licht is. Wanneer je vuurwerk te licht is valt alle kleur weg en dat is zonde. Je kunt beter te donker vuurwerk fotograferen dan te licht. Probeer dit tijdens het fotograferen bij te stellen tot je de juiste instellingen hebt gevonden.
Fotografeer je in JPG? Probeer dan ook eens in RAW te fotograferen. Deze digitale negatieven bevatten nog veel meer informatie dan een JPG beeld. Hierdoor kun je achteraf meer doen in de nabewerking. Handig!
10. Nabewerken foto’s
Hoewel het beter is om direct je foto juist uit te kaderen, is dat bij vuurwerk lastig. je weet nooit precies hoe hoog en hoe breed het vuurwerk zal zijn. En ook is de precieze locatie in de lucht moeilijk in te schatten. Daarom kun je beter je foto’s wat ruimer maken en later bijsnijden. Verder is het belangrijk om je foto lekker veel contrast te geven. Hierdoor verlies je eventuele rook die nog in beeld hangt en die je foto wat minder ‘clean’ maakt.
Gebruik fotobewerkingsprogramma’s zoals Lightroom of Photoshop om de kleuren van je vuurwerkfoto’s te versterken. Pas de helderheid en het contrast aan om de details in de explosies te benadrukken. En experimenteer met filters en presets om een unieke sfeer aan je foto’s toe te voegen.
Lees ook: 10x gratis fotobewerkingsprogramma’s
Als je deze tips toepast weet ik zeker dat je een mooie vuurwerk foto zult maken! Met een spiegelreflex of systeemcamera kun je alle instellingen sowieso handmatig aanpassen, bij een compactcamera of telefoon is het wat lastiger. Maar zelfs dan moet het lukken als je even goed onderzoek naar de mogelijkheden doet. Veel plezier en alvast een heel mooie jaarwisseling!