Fotograferen met mist is voor veel natuurfotografen en landschapsfotografen een cadeautje. Dit weersverschijnsel zorgt voor een bijzondere sfeer in je foto’s. Maar hoe weet je of er mist komt? Hoe leg je dit het beste vast en waar moet je op letten? In dit artikel deel ik al mijn tips!
Wat is mist en hoe ontstaat het?
Mist bestaat uit zwevende waterdruppels. Mist ontstaat door afkoeling van vochtige lucht tot onder het dauwpunt. Dan condenseert de waterdamp, vaak is ’s avonds, ’s nachts of tegen zonsopkomst. Mist ontstaat het snelste boven weilanden en boven water omdat het hier vochtig is en de temperatuur snel zakt. Daarnaast is er in de herfst en winter de meeste kans op mist.
Mist voorspellen
Nu je weet wat mist is, is het ook wat makkelijker te voorspellen. Toch is het lastig om dit zelf te doen, gelukkig zijn er websites die je hierbij kunnen helpen. Zelf kijk ik graag op de weerkaart van Weerplaza onder het kopje ‘zicht’. Op deze weerkaart kun je per uur bekijken wat het zicht is op iedere plek in de Benelux. Hoe warmer de kleur op de kaart, hoe dichter de mist.
Zo kun je ’s avonds kijken of de kans op mist de ochtend daarna groot is of niet. Dat maakt de kans dat je vroeg je bed uit gaat ‘voor niets’ wat minder groot. Handig! Het blijft natuurlijk een voorspelling, dus je weet nooit 100% zeker of het op die manier gaat gebeuren, maar tot nu toe was het bij mij altijd raak.
10 tips: fotograferen met mist in de natuur
1. Automatische diepte in je foto
Mist zorgt automatisch voor diepte in je beeld. Je krijgt namelijk meer contrast in de voorgrond van je foto en minder contrast in de achtergrond. Hoe verder je onderwerp weg is, hoe minder duidelijk dit zichtbaar zal zijn. Denk aan een laantje met bomen waarbij de achterste bomen verdwijnen in de mist. In veel gevallen zal dit heel goed uitpakken, maar het kan ook een valkuil zijn.
Let op dat je foto niet te ‘plat’ wordt bij dichte mist. Een boom in een weiland kan dan snel saai ogen omdat er in de achtergrond niets anders dan witte mist te zien is. Dit kun je bijvoorbeeld oplossen door wat bladeren als frame rondom je onderwerp te positioneren. Alles wat dichtbij je camera is, zal duidelijk zichtbaar zijn en hierdoor zorgen voor een extra laag op je foto. En dit creëert diepte.
2. Focus op een onderwerp
Wanneer je gaat fotograferen met mist is het goed om een onderwerp in je foto te hebben. Dit kan van alles zijn, van een boom tot een groepje koeien en van bergtoppen tot een mooie oude boerderij. Wat je onderwerp ook is, zorg dat dit duidelijk naar voren komt in je foto. Anders kan je foto er wat saai uit komen te zien, vooral als je een mistige dag hebt die ook bewolkt is. Er zit dan weinig contrast in je foto omdat er geen schaduwen zijn. Zacht licht in combinatie met weinig contrast in de achtergrond vraagt om een duidelijk onderwerp.
Hieronder kun je dit bijvoorbeeld zien met de zwanen in het water. Als deze hier niet hadden gezwommen, was het een hele andere foto geweest die niet echt interessant was om naar te kijken.
3. Fotograferen met mist: zonneharpen!
Sommige fotografen houden van mist op een bewolkte dag. Ik fotografeer het liefste mist als de zon schijnt. Hierdoor krijg je al snel een warme sfeer in je foto’s. Maar er is nog een voordeel… de kans op zonneharpen is erg groot. Deze zonnestralen ontstaan door het licht dat door de vochtige lucht verstrooid wordt. Je ziet ze vooral wanneer de zon door bomen schijnt, in bossen en op andere plekken met natuur.
Het fotograferen van zonneharpen kan op verschillende manieren. Je kunt de zon buiten het beeld van je foto houden en je alleen richten op de zonnestralen. Bijvoorbeeld door meer in te zoomen, of door de zon te verbergen achter de bomen. Maar je kunt er ook voor kiezen om de zon juist wél in je beeld te houden.
Wanneer je hiervoor kiest, is het belangrijk om goed naar je histogram te kijken. Fotograferen met tegenlicht kan snel zorgen voor uitgebeten plekken met fel zonlicht. Om dit te voorkomen kun je je foto wat onderbelichten óf je gaat met HDR fotografie aan de slag.
4. Sfeervolle foto’s door mist fotograferen
Het licht is ’s ochtends tijdens zonsopkomst nog koel en blauw van kleur. Ook op een bewolkte dag zal de kleur van je foto vrij koel zijn. Afhankelijk van je eigen voorkeuren kun je deze kleurtinten behouden of zelfs versterken. Maar je kunt ook warme foto’s maken met mist. Dit kun je doen door de kleurtemperatuur in de nabewerking aan te passen, zoals ik met de foto’s hieronder heb gedaan. Maar het kan ook door ter plekke de witbalans aan te passen.
Lees ook: Wat is witbalans en hoe werkt het?
Door te spelen met de kleurtinten in je foto kun je verschillende sferen creëren. En dat kan je helpen wanneer je jezelf als fotograaf wilt positioneren. Door bepaalde keuzes in (onder andere) kleur te maken, zul je langzaam aan een stijl opbouwen die herkenbaar is voor jouw fotografie. Fotograferen met mist kan hier ook aan bijdragen. Bedenk zelf van wat voor soort foto’s je blij wordt en ga hiermee experimenteren.
5. Pas de belichting aan
Zoals ik al eerder aangaf zorgt mist voor een deken waar het licht moeilijker doorheen kan komen. Zeker op een bewolkte dag kan dit ervoor zorgen dat je foto’s wat donker uitpakken. En dat is zonde, want je wilt juist frisse foto’s en geen grauwe beelden fotograferen. Gelukkig is dit makkelijk op te lossen.
Fotografeer je in de manual stand? Dan kun je er zelf voor zorgen dat je de foto’s net wat lichter afdrukt dan de lichtmeter in je camera aangeeft. Je zult zien dat dit direct effect heeft op de sfeer van je foto. Blijf wel goed naar het histogram kijken om overbelichting te voorkomen.
Lees ook: Fotograferen op de handmatige standen (A, S, P en M-stand)
Als je in een andere stand fotografeert, zou ik werken met de belichtingscompensatie die vrijwel iedere camera tot z’n beschikking heeft. Hiermee kun je op een makkelijke manier over- of onderbelichten door de slider op het balkje naar de + of de – te verzetten. Hoe verder je hem bij het nulpunt vandaan haalt, hoe sterker je de foto zult over- of onderbelichten. In dit geval zou ik hem dus wat overbelichten en dus lichter maken.
6. Fotograferen met mist in de stad
De meeste fotografen zullen in de natuur gaan fotograferen wanneer het mistig is. Maar er zijn ook fotografen die juist interesse hebben andere plekken, zoals de stad. De kans op veel mist in de stad is een stukje minder groot, maar als er mist is dan werkt het fotograferen eigenlijk hetzelfde.
Zorg voor een duidelijk onderwerp en zorg voor diverse lagen die diepte aan je foto geven. Dan kun je ook in de stad hele toffe foto’s met mist maken!
7. Scherpstellen
Bij dichte mist is het scherpstellen op je onderwerp soms lastig. De autofocus ziet te weinig contrast om goed te kunnen scherpstellen en hierdoor blijft je lens heen en weer gaan om te zoeken naar je onderwerp. Lukt het je autofocus niet om z’n werk te doen? Stap dan over op handmatig scherpstellen.
Handmatig scherpstellen kan lastig zijn. Je kunt door de zoeker niet altijd bepalen of je de scherpte op het juiste punt hebt gelegd. Wanneer je een systeemcamera hebt is Focus Peaking een uitkomst. Met deze instelling geeft je camera door middel van gekleurde lijnen aan welk stukje van de foto op dat moment in focus is. Hierdoor kun je veel makkelijker het juiste punt kiezen waar je wilt scherpstellen.
Het instellen van Focus Peaking gaat meestal via het menu, je kunt hier ook kiezen welke kleur je de lijnen wilt hebben. Groene lijnen in een groene omgeving zijn minder zichtbaar dan rode lijnen. Dus kies de kleur die opvalt in jouw omgeving.
8. Gebruik geen kleine diafragma-openingen
Omdat de mist de achtergrond vaag maakt, is het gebruik van een heel hoog diafragma getal (kleine opening) niet echt nuttig. De achtergrond zal toch niet scherp en duidelijk worden. Het is het belangrijkste dat je je onderwerp scherp in beeld krijgt.
9. Nabewerken van foto’s met mist
Zoals altijd adviseer ik je om te fotograferen in RAW. Met RAW bestanden heb je net wat meer mogelijkheden in de nabewerking van je foto’s. Je kunt meer details terughalen uit lichte delen van je foto, maar ook uit schaduwen. Hierdoor ben je heel flexibel met de bewerkingen.
Persoonlijk vind ik het erg leuk om te experimenteren met fotobewerking. Zet je foto eens om in een zwart-wit beeld met hoog contrast. Of ga je juist voor een hele zachte foto met veel lichte tinten. Alles kan en alles mag, er is (bijna) geen goed of fout maar voornamelijk smaak.
10. Laat je niet ontmoedigen tijdens het fotograferen met mist
Zoals ik al eerder aangaf is mist niet op iedere plek gelijk. Je zult vaak eerder mist zien in de natuur dan in de stad. Laat je dus niet ontmoedigen als je geen mist ziet wanneer je uit je raam kijkt. De kans is groot dat er wél mist is op de plek in de natuur waar je wilt gaan fotograferen.
Dus pak je spullen, ga naar de plek die je voor ogen hebt en hoop op het beste. Is er geen mist, dan is dat jammer. Maar ook dan valt er vast genoeg te fotograferen. Stel je verwachtingen bij en kijk om je heen. Veel plezier!
Ben jij al eens gaan fotograferen met mist?
6 Reacties
Leuk overzicht Evelien, handige tips. Ik ben gek op foto’s met mistige taferelen. Het ziet er altijd een beetje mysterieus en ook sereen uit.
Je heb heel goed “mistadvies” gegeven en voor mij zeer leerzaam. Bedankt ervoor.
Daar ik niet op instagram of faceboek ben, zal ik je niet kunnen volgen. Daarom is het fijn om mails van je te mogen ontvangen.
Groeten uit Soerendonk van
Peter Vercoelen
Bedankt voor je bericht Peter!
Weer een nuttige mail Eveline, Mist maakt de wereld om je heen zo mysterieus. Altijd blij als ik Zonneharpen of bv Koeien in de mist zie. Groetjes en tot de volgende nuttige mail
Dankjewel Tonny, fijn om te horen dat je mijn nieuwsbrief interessant vindt. En mist blijft altijd mooi om mee te fotograferen inderdaad 🙂
[…] de natuur in en al het moois vastleggen wat je daar tegenkomt. Van bloemen fotograferen tot de mooiste landschappen in de mist. En van wildlife vastleggen tot zonsondergangen tegemoet gaan. Fotograferen in de natuur is niet […]