Scherpe foto’s maken is tegenwoordig een eitje. Scherpstellen gaat makkelijk met de autofocus die op vrijwel iedere camera beschikbaar is. Er zijn verschillende mogelijkheden binnen de autofocus. Van gezichtsdetectie tot spot AF. In dit artikel leg ik precies uit wat dit allemaal inhoudt en hoe je het kunt gebruiken.
Scherpe foto’s maken: scherpstellen met autofocus
Grof gezegd zijn er twee manieren van scherpstellen. Je kunt automatisch scherpstellen met autofocus (AF), of je kunt handmatig scherpstellen (manueel). Wanneer je aan de zijkant van je objectief kijkt zie je een schuifje met AF-MF, hiermee kun je bepalen of je automatisch of manueel wilt scherpstellen.
Waarschijnlijk zul je in 99% van de gevallen voor de autofocus kiezen. Daarom laat ik het handmatig scherpstellen in dit artikel achterwegen. Wil je wel handmatig scherpstellen? Dan kan ik je de techniek Focus Peaking erg aanraden! Klik op de link hieronder om er meer over te weten te komen.
Lees verder: Handmatig scherpstellen met focus peaking
Focuspunten
Wanneer je fotografeert met automatische focus, dan maakt je camera gebruik van zogenaamde focuspunten. Dit zijn punten in jouw camera waarop je kunt scherpstellen. Hoeveel scherpstelpunten je hebt, is bij iedere camera anders. Sommige hebben er 9 of 11, andere camera’s wel meer dan 40 of 50. Hoe meer punten je hebt, hoe nauwkeuriger je de locatie van het scherpste onderdeel in jouw foto kunt bepalen.
Hoe je de focuspunten instelt is geheel aan jou. Je kunt ervoor kiezen om alle focuspunten actief te maken. In dit geval kiest de camera zelf de plek waarvan hij denkt dat het het onderwerp van je foto is. In veel gevallen werkt dit goed, maar je hebt zelf weinig controle over het scherpstellen.
Wil je maximale controle? Dan kun je ervoor kiezen om één focuspunt actief te maken. Dit heet ook wel ‘single point AF’. In dit geval stelt de autofocus scherp op het door jouw gekozen focuspunt. Dit focuspunt kan overal in het beeld zijn en je kunt deze ook continu verplaatsen. Om nog preciezer te werk te kunnen gaan kun je ook voor ‘spot AF’ kiezen. Waarbij niet het gekozen vierkantje, maar echt één punt bepaalt wat scherp is in je foto.
De meeste camera’s hebben ook nog een optie die tussen deze twee mogelijkheden in zit. Je wijst dan een zone toe aan het focuspunt. Op die manier heb je een groter gebied om mee scherp te stellen, maar deze kun je nog steeds zelf over het beeld verplaatsen.
Het scherpstellen door zelf focuspunten te bepalen is een onderdeel van de autofocus-stand ‘One Shot’. Er zijn namelijk dire autofocus standen die het maken van een scherpe foto nog makkelijker maken.
Scherpstellen d.m.v. drie autofocus standen
Nu je weet wat de autofocus doet en hoe het scherpstellen met de verschillende focuspunten werkt, is het tijd om kennis te maken met de drie autofocus standen die op de meeste (spiegelreflex)camera’s zitten. Het is afhankelijk van het cameramerk hoe ze precies heten, kijk hiervoor dus op je camera.
- One Shot AF / Single-servo
- AI Servo / Continuous-Servo
- AI Focus / Auto-Servo
One Shot AF / Single-servo
Automatisch staat je camera ingesteld op de ‘One Shot’ autofocus. In deze stand stelt de camera scherp op het door jou gekozen scherpstelpunt (of meerdere focuspunten). Wanneer je de ontspanknop half indrukt gaat je camera aan de slag met scherpstellen. Als je vervolgens de ontspanknop helemaal indrukt wordt de foto gemaakt.
Na het half indrukken van de ontspanknop kun je dus nog wijzigingen aanbrengen in je compositie. Dit kan alleen horizontaal en verticaal, maar niet door verder naar voren of naar achteren te gaan. In dat geval verander je het scherptevlak en kopt de focus niet meer. Zelf gebruik ik deze techniek 9 van de 10 keer. Ik gebruik bijna altijd het middelste focuspunt voor het scherpstellen en herkader mijn compositie voordat ik afdruk.
AI Servo / Continuous-Servo
Wanneer je fotografeert in deze autofocus-stand stelt de camera continu opnieuw scherp op het focuspunt dat jij hebt gekozen. Handig wanneer je een bewegend onderwerp fotografeert, want je hoeft niet iedere keer de ontspanknop half in te drukken. Zorg er wel voor dat het focuspunt op je onderwerp gericht blijft, anders is een ander deel van je foto scherp. Je kunt hiermee dus niet makkelijk herkaderen, zoals bij de ‘One Shot AF’ wel kan.
AI Focus / Auto-Servo
De derde autofocus-stand heet AI Focus of Auto-Servo en dit is een combinatie van de andere twee standen. Hij begint als One-Shot AF, maar schakelt over naar AI Servo wanneer de camera detecteert dat het onderwerp beweegt.
Hierboven leg ik je globaal uit wat de werking van deze autofocus standen is. Wil je hier meer informatie over? Lees dan het uitgebreide artikel ‘Hoe werken de verschillende autofocus standen?‘.
Gezichtsdetectie voor mensen en dieren
Tegenwoordig zijn er een boel camera’s die gezichten kunnen herkennen. Ideaal, want op die manier zal de autofocus automatisch scherpstellen op het gezicht in je compositie. Zo weet je zeker dat de juiste plek scherp wordt. Steeds vaker is de gezichtsdetectie ook face-tracking. Dit wil zeggen dat het scherpstelpunt het gezicht blijft volgen bij beweging van jou of van het model.
Lees ook: Fotograferen bij weinig licht: hoe maak ik scherpe foto’s in het donker?
Als het goed is ben je nu helemaal op de hoogte van de mogelijkheden binnen het scherpstellen van jouw foto’s met de autofocus standen. Zoals vrijwel alles in fotografie is ook dit een kwestie van oefenen. Succes!
2 Reacties
Interessant verhaal en leerzaam je bent nooit oud om verschillende dingen te leren
Bedankt Hans, veel plezier en succes met je nieuwe kennis!