Hoe werken de verschillende autofocus standen?

Waarschijnlijk gebruik je minstens één van de verschillende autofocus standen die op je camera zitten. Maar weet je ook hoe je de andere standen kunt gebruiken? Dit kan heel handig zijn in sommige situaties!

In dit artikel gaat het veel over scherpstelpunten. Dit zijn de vlakjes in de zoeker van je camera waarmee je kunt scherpstellen. Wist je dat het middelste punt meestal het meest gevoelig en nauwkeurig is? Zeker bij bewegende objecten is het dus goed om deze te gebruiken!

Wat is autofocus?

De autofocus (AF) is een ingebouwd systeem in de camera waarmee je als fotograaf in staat bent snel en nauwkeurig scherp te stellen op een onderwerp, zonder handmatige aanpassingen. Een erg belangrijke functie dus! De autofocus standen maken gebruik van sensoren om contrast te meten en bepaalt zo de juiste focus. Na het berekenen van de focus, verschuift de camera elementen in de lens om het onderwerp scherp te maken.

Drie verschillende autofocus standen op je camera

Tenzij je handmatig scherp stelt, maak je altijd gebruik van je autofocus. Deze zorgt ervoor dat een bepaald punt in je foto scherp is. Wanneer je met een spiegelreflexcamera of systeemcamera fotografeert is de kans groot dat je drie verschillende autofocus standen op je camera hebt zitten. Standaard staat deze ingesteld op ‘One Shot’, maar in dit artikel leg ik je alles uit over de drie autofocus standen.

Ieder cameramerk noemt de drie autofocus standen anders, maar het doet ongeveer hetzelfde. In dit artikel noem ik voornamelijk de Canon termen omdat ik die zelf op mijn camera heb staan, maar in de kopjes hieronder heb ik ook de Nikon termen genoemd. Gebruik je een ander merk, kijk dan even hoe de drie opties bij jou heten.

Autofocus stand 1: One Shot AF / Single-servo

Dit is de AF (autofocus) stand die je het meeste zult gebruiken. Je camera stelt, wanneer je de ontspanknop half indrukt, scherp op het scherpstelpunt dat je hebt geselecteerd. Vervolgens kun je direct afdrukken of je camera nog een beetje bewegen voor een andere compositie en vervolgens de foto maken. Ideaal bij stilstaande beelden zoals objecten, foodfotografie, landschappen en architectuur. Maar ook voor portretten is dit prima te gebruiken. Waarschijnlijk kun je in 90% van de gevallen met deze optie goed uit de voeten.

Ben je weleens in situaties gekomen waarbij je foto’s moest maken van (snel) bewegende objecten, personen of dieren? Dan heb je vast gemerkt dat het lastig is om dan het juiste punt scherp te krijgen. Zeker wanneer je het diafragma op een grote opening hebt staan en dus veel onscherpte in de foto zit. In deze situaties is het handig om eens naar de andere twee opties te kijken!

Autofocus stand 2: AI Servo / Continuous-Servo

Met het activeren van de autofocus stand ‘AI Servo’ laat je je camera continu scherpstellen. Ideaal dus bij een bewegend onderwerp! Stel scherp op je onderwerp met het scherpstelpunt dat actief is, door de ontspanknop half in te drukken. Houd hem ingedrukt terwijl je je onderwerp volgt en druk af op het door jouw gekozen moment.

Het scherpstellen zou moeten werken bij onderwerpen die met een snelheid tot 50 km/uur dichterbij komen. Wil je niet gokken op één lucky shot? Dan kun je je camera instellen op de ‘Continuous’ oftewel ‘Burst mode’ waardoor hij foto’s snel achter elkaar blijft maken wanneer je de ontspanknop indrukt. Hier zit natuurlijk wel een maximum aan, maar dit is bij iedere camera anders.

Wanneer je dit doet, in combinatie met de AI Servo instelling van je autofocus, heb je de meeste kans om een snel bewegend onderwerp perfect te fotograferen! Zorg er natuurlijk wel voor dat ook je overige instellingen allemaal goed staan. Bij een te langzame sluitertijd krijg je nog steeds foto’s die bewogen zijn. Ook zou ik aanraden om het middelste scherpstelpunt hiervoor te gebruiken omdat deze meestal gevoeliger is dan de rest.

Probeer het eens uit met vogels, fietsers of auto’s. Je begint als volgt:

• Stap 1: Verzet je autofocus stand door de AF knop in te drukken en aan het wieltje van je camera te draaien. Of door hem in het menu van je touchscreen te selecteren. Zorg dat hij op AI Servo komt te staan.
• Stap 2: Stel je scherpstelpunt in. Start met het middelste scherpstelpunt omdat deze het meest nauwkeurig werkt.
• Stap 3: Zorg dat je diafragma, ISO en sluitertijd juist zijn ingesteld voor de situatie die je gaat fotograferen. Kies een korte sluitertijd zodat je je onderwerp bevriest en minder kans hebt op bewegingsonscherpte.
• Stap 4: Stel scherp op je onderwerp door het scherpstelpunt hierop te richten en de ontspanknop van je camera half in te drukken.
• Stap 5: Volg met je camera het bewegende onderwerp terwijl je de ontspanknop half ingedrukt houd en druk door op het moment dat je de foto wilt maken. Staat je camera op ‘continuous shots’, dan houd je de ontspanknop ingedrukt totdat je voldoende foto’s hebt gemaakt.
• Stap 6: Bekijk het resultaat en blijf proberen. Laat bijvoorbeeld iemand naar je toe lopen als goede oefening.

Autofocus stand 3: AI Focus / Auto-Servo

De laatste autofocus stand heet ‘AI Focus’. Deze stand is eigenlijk een combinatie van bovenstaande twee autofocus standen. Hij begint als One-Shot AF, maar schakelt over naar AI Servo wanneer de camera detecteert dat het onderwerp beweegt. Dit zou bijvoorbeeld handig kunnen zijn bij fotoshoots met modellen, die af en toe bewegingen maken.

Focus Tracking: bewegende onderwerpen volgen

Steeds meer camera’s worden uitgerust met focus tracking. Een vorm van autofocus die je kunt combineren met de drie autofocus standen die ik in dit artikel heb benoemd. Het is één van de meest geavanceerde functies van moderne autofocus-systemen. Je kunt hiermee namelijk bewegende onderwerpen nauwkeurig volgen en blijven scherpstellen terwijl ze door het kader bewegen.

Er zijn verschillende soorten focus tracking beschikbaar, elk ontworpen voor specifieke situaties:

1. Gezichtstracking: Deze functie detecteert automatisch gezichten in het frame en volgt ze terwijl ze bewegen. Ideaal voor portretfotografie en situaties waarin het onderwerp zich binnen het kader verplaatst. Steeds vaker werkt dit ook op dieren zoals honden en katten!
2. Oogtracking: Met oogtracking kan de camera automatisch scherpstellen op de ogen van het onderwerp, zelfs als het gezicht in beweging is. Dit zorgt voor scherpe en levendige portretten waarbij de ogen van het onderwerp de nadruk krijgen.
3. Voertuigtracking: Deze functie is vooral handig bij het fotograferen van snelbewegende voertuigen zoals auto’s, motoren of vliegtuigen. De camera detecteert het voertuig en blijft het scherpstellen terwijl het zich door je beeld verplaatst.

Om focus tracking effectief te gebruiken, moet je de juiste modus selecteren op je camera en ervoor zorgen dat het onderwerp in het frame blijft terwijl je fotografeert. Zo wordt het fotograferen van bewegende momenten wel erg makkelijk!

Lees ook: Fototip: continu scherpstellen op een bewegend onderwerp

Heel veel succes met het oefenen van deze autofocus standen. Het maakt het fotograferen een stuk makkelijker als je dit onder de knie hebt. En zoals bij alles, oefening baart kunst dus haak niet te snel af als het niet lukt. Het is een pittig stukje theorie maar ik weet zeker dat het je gaat lukken. Bij vragen kun je natuurlijk altijd een reactie achterlaten onderaan bij de comments!