Droom jij ervan om fotograaf te worden, maar weet je niet precies waar je moet beginnen? Dan help ik je graag op weg! In dit artikel deel ik de stappen die je kunt ondernemen om van je hobby je beroep te maken. Met of zonder relevante fotografie opleiding.
Fotografie is een creatief beroep. Het is dus niet iets wat je (alleen) leert uit boeken. Natuurlijk is de basiskennis belangrijk, maar daarna leer je het vooral door heel veel te fotograferen. Daarom zijn er een heleboel professionele fotografen zonder opleiding in deze richting.
Hoe fotograaf worden?
Omdat fotografie een creatief beroep is, is het lastig om aan te geven wanneer je precies fotograaf bent. Mag je jezelf zo noemen als je 1 betaalde opdracht hebt gedaan? Of moet je er 10 hebben gedaan voordat dat mag? Of moet je eerst een X aantal jaar gefotografeerd hebben? Er zijn geen examens of testen die je moet behalen voordat je jezelf officieel beroepsfotograaf mag noemen. De kwaliteit van iedere fotograaf is dan ook anders.
Daarom deel ik het artikel in in 2 mogelijkheden:
- Fotograaf worden door middel van een opleiding
- Fotograaf worden zonder opleiding
Wat verwacht je van het beroep?
Fotograaf worden klinkt misschien als een geweldig beroep. En dat is het ook, maar dan moet je er wel de juiste verwachtingen van hebben. Er zijn veel verschillende vormen van fotografie. Van newborn shoots bij particuliere gezinnen tot fashionshoots met een groot team. En van journalistieke fotografie voor nieuwsplatformen tot schoolfotografie. Iedere vorm van fotografie is compleet anders en is geschikt voor andere type fotografen. Denk dus vooraf goed na waar jouw interesses liggen en welke vorm van fotografie daar bij zou passen.
De meeste professionele fotografen zijn ZZP’ers. Er zijn namelijk maar weinig bedrijven die een vaste fotograaf in loondienst hebben. En als freelancer komt er veel meer kijken bij je werk dan alleen de fotografie en de fotobewerking. Denk bijvoorbeeld aan:
- Marketing voor je bedrijf om klanten te werven
- Offertes maken
- Planning en administratie
Houd er dus rekening mee dat dit onderdelen zijn die je misschien minder leuk vindt om te doen, maar die er wel bij horen. Natuurlijk zijn er dingen die je kunt uitbesteden zodra je een mooi inkomen verdient, dus laat er ook niet alles vanaf hangen.
Fotograaf worden met opleiding
Wil je dit beroep gaan uitoefenen en zie je een passende opleiding wel zitten? Top! Dan zijn er verschillende mogelijkheden voor je. Van fulltime HBO bachelor tot deeltijd opleidingen in de avonduren. Kijk voor jezelf wat bij jou en je wensen past. Hieronder deel ik een aantal opleidingen waar je fotografie kunt studeren, maar er zijn er vast en zeker nog meer:
- Fotografie opleiding MBO:
- Koning Willem I College
- SintLucas
- Fotovakschool
- Grafisch Lyceum Rotterdam
- Mediacollege Amsterdam
- Diverse ROC locaties
- Fotografie opleiding HBO
- Fotovakschool
- HKU (Hogeschool voor de Kunsten Utrecht)
- KABK (Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten Den Haag)
- Fotoacademie
- Gerrit Rietveld Academie
- Willem de Kooning Academy
- St. Joost
- Opleidingen bij o.a. NTI of LOI
- Cursussen en workshops
Het voordeel van een opleiding om fotograaf te worden is dat je niet alles alleen hoeft te doen. Je leert fotograferen van docenten die al jarenlang in het vak zitten en je leert ook van je collega studenten. Je wordt uit je comfort zone gehaald met opdrachten en je zult vormen van fotografie gaan uitproberen die je anders misschien nooit had overwogen. Daarnaast leer je naast fotografie vaak ook nog andere nuttige vaardigheden passend bij het ondernemerschap van een beroepsfotograaf.
Tijdens je opleiding zul je waarschijnlijk ook stage gaan lopen. Stages geven je een goed beeld van het echte leven van een fotograaf. Zo kun je nog beter bepalen welke vorm van fotografie bij jou zou passen qua beroep. Na het afronden van je opleiding heb je een goede start qua technieken en kennis én heb je een portfolio opgebouwd. Je kunt er vanuit gaan dat je niveau goed genoeg is om als professioneel fotograaf aan de slag te gaan. Dit geeft vertrouwen.
Fotograaf worden zonder opleiding
Wil je geen opleiding doen om fotograaf te worden? Bijvoorbeeld omdat je al wat ouder bent of omdat fotografie al jarenlang een hobby is waardoor je al veel kennis in huis hebt? Dan is het ook heel goed mogelijk om beroepsfotograaf te worden zonder dat je hier het juiste papiertje voor op zak hebt. Er zijn vele manieren om je kennis bij te spijkeren, bijvoorbeeld met Youtube filmpjes of boeken, websites en tijdschriften.
Eigenlijk is het op dit punt vooral een kwestie van doen! Maak een goed ondernemersplan, schrijf je in bij de KvK of ga op zoek naar een passende baan in loondienst. Zorg er in ieder geval voor dat je een uitgebreid en goed portfolio hebt van je beste werk als fotograaf. Want zonder diploma is je portfolio het enige wat je hebt om klanten mee te werven.
Een portfolio kun je op meerdere manieren maken. Een makkelijke en laagdrempelige manier is het opzetten van een Instagram account. Hierop kun je je werk presenteren en met de juiste zoekwoorden en hashtags kun je ook nog wat potentiële klanten op je profiel krijgen.
Een andere manier is door het bouwen van een website. Eigenlijk is het hebben van een website een must als fotograaf. Hierop kun je je werk in hoge kwaliteit tentoonstellen, zonder dat mensen snel verder scrollen zoals dat op social media gaat. De site hoeft niet uitgebreid te zijn, maar communiceer in ieder geval wie je bent, wat je fotografeert en hoe mensen contact met je op kunnen nemen. Deel je website overal waar dit gepast is. Bij vrienden en familie, bij oproepjes op Facebook waar fotografen gezocht worden, en ga zo maar door. Hoe meer mensen jouw website weten te vinden, hoe meer kans dat er een opdracht uit komt rollen.
STAP-budget voor scholing en ontwikkeling
Sinds 2022 heeft de overheid het STAP-budget ingevoerd. Dit is een bedrag van 1.000 euro dat iedere werkende of werkzoekende Nederlander van 18 jaar of ouder jaarlijks kan aanvragen als opleidingsbudget. Hiermee kun je je bijvoorbeeld laten bijscholen of omscholen. En het kan dus ook gebruikt worden voor een fotografie opleiding. Lees alle voorwaarden en mogelijkheden van het STAP budget op de website van de Rijksoverheid.
Hopelijk heb ik je met dit artikel nieuwe inzichten gegeven om fotograaf te worden. Het is niet voor iedereen een makkelijke weg. Maar als je vertrouwen hebt in je eigen vaardigheden en er vol voor wilt gaan dan, dan weet ik zeker dat het je gaat lukken. Succes!
