Bokeh figuren maken in je foto’s moet je zeker één keer gedaan hebben. Het is helemaal niet moeilijk maar het geeft een heel leuk effect. Dus ga aan de slag met zwart papier en een grote diafragma-opening en maak figuurtjes in je bokeh. Ik leg je in dit artikel stap voor stap uit hoe je dit doet.
Wat is bokeh in fotografie?
Bokeh is het woord dat gebruikt wordt om de kwaliteit van de onscherpte in je foto te benoemen. Het woord bokeh is ontstaan door het Japanse woord voor onscherpte: boke. Hoe meer onscherpte in je foto, hoe vager de achtergrond zal zijn. Dit kun je zelf instellen door het diafragma in te stellen op een klein getal (grote opening).
Wanneer er veel contrast is in de achtergrond van je foto, zul je zien dat er cirkels ontstaan in je bokeh. Bijvoorbeeld door lampen of andere dingen die licht geven of veel licht reflecteren. Maar ook door iets met veel structuur waardoor je veel contrast krijgt. Denk bijvoorbeeld aan gekreukt aluminiumfolie. Of door veel verschillende kleuren.
In deze tutorial ga ik je uitleggen hoe je deze ronde bokeh onscherpte kunt omzetten in leuk vormen en figuurtjes. Bokeh figuren kun je perfect maken rond de feestdagen, bijvoorbeeld door de lichtjes van de kerstboom te gebruiken als lichtbron voor je bokeh. Succes!
DIY: Foto’s met bokeh figuren maken
Zoals ik hierboven heb uitgelegd gaan we in deze tutorial de bokeh omzetten van een ronde vorm naar een ander figuur. Bijvoorbeeld een hartje, ster, driehoek of misschien wel een smiley. Als je eenmaal weet hoe het werkt, kun je er werkelijk iedere vorm voor gebruiken!
Om met deze DIY (do it yourself) tutorial voor bokeh figuren aan de slag te gaan heb je het volgende nodig:
- Een vel donker papier, het liefste zwart en vrij stevig
- Potlood
- Schaar of mesje
- Elastiek
- Liniaal
- Camera en lens waarmee je het diafragma-getal (F-getal) zo laag mogelijk kunt instellen om veel onscherpte en bokeh te krijgen. Ik gebruik hiervoor mijn spiegelreflex-camera met de 50mm ‘plastic fantastic’ f1.8 lens. Dit is een fijne lens om hiervoor te gebruiken. Maar probeer het eens uit met je eigen objectieven.
Heb je geen spiegelreflexcamera of systeemcamera met losse lenzen? Probeer het dan met de lens die op je camera zit en probeer hem handmatig in te stellen op een grote diafragma-opening. Wie weet lukt het alsnog om hiermee bokeh figuren te maken!
Aan de slag met bokeh figuren!
Stap 1: Zorg dat je alle spullen voor het maken van de bokeh figuren bij de hand hebt. Het makkelijkste werkt het als je de lens los hebt zodat je hier straks een omtrek van kunt maken op je papier.
Stap 2: Meet een vierkant uit van ongeveer 12 x 12 cm groot en knip deze uit. Trek vervolgens diagonale lijnen vanuit iedere hoek naar de andere hoek en zet nog een lijn midden horizontaal en midden verticaal. Vervolgens zet je de lens op je papier in het midden (ongeveer, hoeft niet precies) en trek je er een cirkel omheen.
Stap 3: Knip nu alle lijnen in tot je bij de cirkel komt. Deze stroken kun je nu naar binnen vouwen zodat je hem als ‘hoes’ over je lens kunt vouwen en hij perfect past.
Stap 4: Maak in het midden van je zwarte vierkant een vierkant van 3 x 3 cm die je uitknipt. Haal de lensdop van je lens en plaats de ‘hoes’ over je lens. Maak hem vast door er een elastiek omheen te doen. Het ziet er nu ongeveer uit zoals op de afbeelding hieronder. Je kunt hem ook met plakband vastplakken in deze vorm mocht je dat fijn vinden.
Stap 5: Vervolgens knip je uit het overgebleven stuk zwart papier blokjes van 4 x 4 cm groot met daaraan een strook boven en onder van ongeveer 5 cm per stuk. Maak er zo veel als je wilt, hier gaan we de figuren in maken!
Welke figuren wil je maken?
Stap 6: Teken nu figuren in het midden van de zwarte vierkantjes. Maak ze niet te klein want je gaat hier straks doorheen fotograferen. Maar zorg dat je ze ook niet groter maakt dan 3 x 3 cm, omdat ze anders niet binnen de opening vallen in de hoes die je al hebt gemaakt.
Stap 7: Snijd alle figuren uit of knip ze met een klein en dun schaartje. Dit is best secuur werk. Hoe mooier je ze maakt, hoe mooier de bokeh zal worden. Nu zijn je figuren klaar en kun je gaan fotograferen!
Bokeh figuren fotograferen: zo maak je de beste foto’s
Stap 8: Bevestig de lens op je camera en zorg dat de hoes er omheen is gevouwen. Ik maakte hem vast met een haarelastiek. Zit dit goed vast? Schuif dan één van de figuren over de hoes en schuif de stroken ook onder de elastiek zodat ze goed vast zitten. Zorg dat ze goed in het midden van de lens zitten zodat je er doorheen kunt fotograferen.
Stap 9: Zet je camera op statief of probeer de foto’s uit de hand te maken. Hoe meer afstand tussen je onderwerp en de lichtjes, hoe duidelijker de bokeh zal zijn. De kerstboom is altijd een goede achtergrond, maar ook kaarsjes, glinsterende voorwerpen of andere plekken met veel contrast zijn goed om te gebruiken als achtergrond. Probeer de verschillende bokeh figuren uit en kijk welke je het leukste vindt!
Weet je niet hoe je de instellingen van je camera goed moet krijgen? Lees dan hieronder verder!
Hoe maak ik bokeh in mijn foto’s?
In het begin van het artikel legde ik het al uit, maar bokeh ontstaat door onscherpte in je foto. Het zijn lichtvlekjes die normaal gesproken rond zijn en in de achtergrond te zien zijn als het zich buiten het scherpstelvlak bevindt. Hoe meer contrast, hoe meer bokeh-rondjes je krijgt. Bijvoorbeeld met kerstversiering, maar het kan ook de straatverlichting zijn in een stad.
De makkelijkste manier om veel bokeh in je foto te krijgen is door een lens te kiezen waarbij je het diafragma (de luikjes die bepalen hoeveel licht er op je sensor valt) zo open mogelijk kunt zetten. Dit wil zeggen dat het een lens is met een laag F-getal. Bijvoorbeeld F2.8, F1.8 of F1.4. Hoe lager het getal, hoe meer onscherpte je in de foto kunt krijgen. Door je camera op een handmatige stand te zetten kun je zelf het diafragma bepalen.
Lees ook: Fotograferen op de handmatige standen (A, S, P en M-stand)
Vervolgens kies je een onderwerp dat niet te dicht bij de achtergrond zit. Je krijgt dus veel meer bokeh figuren te zien als je een kerstbal 1 meter van de kerstboom vandaan fotografeert dan dat hij in de boom zelf hangt. De afstand tussen de kerstbal (onderwerp) en de lampjes (achtergrond) is dan vrij klein. Probeer hier dus mee te spelen!
Daarnaast is het formaat van je onderwerp ook belangrijk. Hoe meer close-up, hoe makkelijker het is om veel van je bokeh figuren te zien. Een klein onderwerp is dan dus handig. Wil je een persoon fotograferen? Dan wordt het al lastiger en zul je meer afstand tot de achtergrond nodig hebben om hetzelfde effect te bereiken met dezelfde lens. Probeer het dus lekker uit en ga ermee aan de slag.
Nog meer voorbeelden!
Hierboven zie je de resultaten van de vier verschillende figuren die ik maakte. Allemaal met een kerstbal op de voorgrond. Je kunt het zo gek niet bedenken, alle figuren kun je uitproberen. Je kunt zelfs van die figuurpons producten gebruiken (ik gebruikte deze vroeger toen ik klein was altijd om mee te knutselen…) zodat je mooie scherpe figuren krijgt. De moeite waard om eens te proberen!
Het gebruiken van je kerstboom is handig, maar je kunt dit in ieder jaargetijde en met ieder onderwerp doen. Probeer dus ook eens een ander onderwerp om te fotograferen. Bijvoorbeeld leuke plantjes! Het idee werkt hetzelfde, het resultaat is wel heel anders voor je gevoel. Wist je dat je met bokeh ook hele leuke dingen kunt doen in Photoshop?
Meer tutorials om uit te proberen:
- tutorial – lucht vervangen door sterrenhemel in Photoshop
- tutorial – foto van bloemen bewerken in Photoshop
- tutorial – werken met maskers in photoshop
Hopelijk heb je genoeg inspiratie gekregen om zelf aan de slag te gaan met figuren in je bokeh! Heb je leuke foto’s gemaakt? Deel ze dan vooral met mij via Facebook of Instagram! Heb je nog vragen over bokeh figuren maken? Laat het me dan weten bij de comments!
10 Reacties
Wat een leuke DIY!!
Hier ga ik eens mee experimenteren.
Echt een super leuk idee is dit en origineel 🙂
Bedankt Mariska! Hopelijk is het van pas gekomen 🙂
Hallo, ik heb dit geprobeerd met mijn canon lens efs 17-55 f2.8 op mijn eos 1200D maar dit lukt niet, ik krijg de vorm wel te zien maar geen bokeh
Hi Rudy, heb je de lens gezoomd naar 55mm en hem op f2.8 gezet bij het maken van de foto’s? Ik denk namelijk dat het dan wel moet werken!
Dag Evelien, bedankt voor de reactie. Ik heb inderdaad de lens gezoomd naar 55 en op f2.8 maar ik blijf de zwarte rand zien met in het midden mijn figuur dat ik heb uitgesneden. Ik heb ook al de figuur groter gemaakt maar zonder resultaat.
Hi Rudy, vervelend dat het nog niet is gelukt. Ik zou zo ook niet meer weten waar het aan kan liggen… helaas!
[…] Het blijft leuk om te experimenteren met figuren in je bokeh. En daar zijn de feestdagen heel geschikt voor! Figuren in je bokeh maak je eigenlijk heel makkelijk met wat zwart (of andere donkere kleur) papier en een schaar. Zelf gebruik ik altijd mijn Canon 50mm f1.8 lens om te fotograferen, dat werkt perfect. Weten hoe je die figuurtjes precies maakt? Lees dan het artikel wat ik daar over schreef! […]
Hey Evelien,
Ik ben even met je diy bokey aan de slag gegaan. In principe goed gelukt, maar klopt het dat ik een zwarte rand om de foto’s krijg? Bij jouw voorbeelden valt mij dat nl niet zo op.
Groetjes, Shirley
Hi Shirley, leuk dat je ermee aan de slag bent gegaan!
Nee, dat is eigenlijk niet de bedoeling. Ik weet niet wat voor lens je hebt gebruikt, maar hoe groter het getal in mm (brandpuntsafstand), hoe minder rand je ziet verwacht ik. Succes!