Wil jij oefenen met lange sluitertijd fotografie, maar weet je niet wat je kunt fotograferen? In dit artikel deel ik 6 ideeën inclusief uitleg en instellingen. Zo heb je deze techniek binnen no-time onder de knie!
Fotografie met lange belichtingstijd is een techniek waarbij je een lange sluitertijd in je camera gebruikt om beweging in de scène vast te leggen. De beweging wordt niet bevroren maar wordt (afhankelijk van de sluitertijd) juist een waas of nieuwe vorm. Dit levert unieke en creatieve beelden op met prachtige effecten zoals lichtsporen, spiegelglad water en surrealistische wolken.
6x ideeën voor fotografie met lange sluitertijd
Hieronder vind je zes voorbeelden van fotografie met lange sluitertijd onderzoeken. Ik leg je precies uit hoe je die foto’s kunt maken. Zo komen onder andere de instellingen aan bod en leer je ook over alle andere dingen die je moet weten om zulke verbluffende foto’s met een lange sluitertijd te maken.
1. Watervallen en fonteinen
Stromend water is altijd een goed idee wanneer je met lange sluitertijd fotografie aan de slag wilt gaan. Zoek daarom eens een mooie waterval of een fontein op! Deze onderwerpen zijn namelijk perfect voor het vastleggen van de beweging van het kletterende water. Door een lange sluitertijd te kiezen zul je zien dat het water verandert in een zijdeachtige stroom. En dat zorgt voor een gevoel van kalmte en rust in je foto.
Om watervallen en fonteinen te fotograferen heb je een statief of andere gelijkmatige ondergrond nodig om je camera stabiel te houden. Zo krijg je geen ongewenste bewegingen in je beeld tijdens de lange tijd dat de sluiter open staat. Fotografeer je overdag? Dan raad ik je aan om een ND-filter te gebruiken. Hiermee beperk je de hoeveelheid licht die op je sensor valt, waardoor je kunt fotograferen met langere sluitertijden.
Instellingen
Stel je camera bij voorkeur in op handmatige stand (m-stand) en gebruik een lage ISO-waarde voor zo min mogelijk ruis. Met het diafragma kun je alle kanten op. Hoe kleiner je de opening maakt (groot getal) hoe scherper de achtergrond in je foto zal worden. De ideale sluitertijd is afhankelijk van de stroming en snelheid van het water, maar een goed uitgangspunt is 2 tot 10 seconden. Experimenteer met verschillende sluitertijden en composities om het gewenste effect te bereiken.

2. Lightpainting: schilderen met licht
Zin om creatief aan de slag te gaan met een lange sluitertijd? Dan is lightpainting leuk om te proberen! Schilderen met licht is een creatieve manier van fotograferen waarbij je een lichtbron gebruikt om iets te ‘schilderen’ in je foto. Terwijl je dit doet is de sluiter van jouw camera open. Zo kun je onder andere vormen en patronen creëren in de omgeving die je hiervoor hebt uitgekozen.
Om een lightpainting foto te maken zet je je camera op statief om hem stabiel te houden tijdens de lange sluitertijd. Daarnaast heb je een lichtbron nodig, dit kan bijvoorbeeld een zaklamp, gloeistaaf of sterretje zijn. Maar je kunt hier ook speciale LED tube lampen voor kopen die te programmeren zijn in allerlei kleuren en vormen. Tof! Het is het beste om deze techniek uit te proberen in een donkere omgeving.
Instellingen
Schakel je camera om naar de handmatige stand (M-stand) zodat je alle controle hebt over de instellingen. Kies een gemiddeld diafragma (circa F8 tot F11) om ervoor te zorgen dat een groot deel van de foto scherp is. Dit helpt bij het scherpstellen, wat altijd lastiger is in het donker. De ISO-waarde mag laag zijn voor scherpe foto’s zonder ruis. De sluitertijd hangt af van je lightpainting. Wil je een hartje maken, dan heb je aan 1 à 2 seconden genoeg, maar voor een uitgebreid ‘schilderij’ kun je de sluitertijd zo’n 20 tot 30 seconden open laten staan. Probeer dit dus even uit en pas de rest van je instellingen hierop aan.
Zelf maak ik ieder jaar tijdens de jaarwisseling een lightpainting-foto met sterretjes. Ik schrijf dan samen met vrienden of familie het nieuwe jaar in de lucht. Een erg leuke traditie die ik al ruim 10 jaar voortzet.

3. Wolken fotograferen met lange sluitertijd
Wist je dat je ook wolken kunt vastleggen met een lange sluitertijd? En je verwacht het misschien niet, maar dit kan hele toffe effecten geven! Voorbijdrijvende wolken – zeker wanneer het hard waait – geven een surrealistische en dromerige sfeer aan je foto’s beelden. Daarnaast zorgen ze voor diepte. Dit werkt het beste wanneer je een groothoeklens gebruikt.
Je kunt deze techniek uitproberen tijdens de start van het blauwe uurtje. Of je kiest een ander moment tijdens de dag waarop je mooie wolken ziet! Gebruik in dat geval een goede ND filter om de hoeveelheid licht die op je sensor valt te verminderen. Zo kun je ook met daglicht fotograferen met een lange sluitertijd.
Instellingen
Kies voor de half-automatische stand voor sluitertijd (S of TV) óf voor de volledig handmatige modus (M van Manual). Stel vervolgens de sluitertijd in die je nodig denkt te hebben. Drijven de wolken erg snel voorbij? Dan heb je een minder lange sluitertijd nodig dan wanneer het minder hard waait boven in de lucht. Begin bij circa 20 seconden en kijk naar het resultaat. Pas je diafragma en ISO-waarde aan op de sluitertijd die je nodig hebt.
Extra tip: Kijk goed naar de windrichting. Wolken die naar je toe waaien geven een heel ander effect aan je foto dan wanneer ze horizontaal van links naar rechts door je beeld drijven. Hiermee kun je goed experimenteren, ook in combinatie met natuurfotografie, straatfotografie of architectuurfotografie.

4. Vuurwerk
Vuurwerk fotograferen kan op meerdere momenten in het jaar. Natuurlijk tijdens de jaarwisseling, maar ook bij de aftrap of het slot van verschillende evenementen wordt vaak een vuurwerkshow gegeven. Denk bijvoorbeeld aan de afsluiting van de Tilburgse Kermis. Of Internationaal Vuurwerkfestival in Scheveningen. Vuurwerk is perfect voor fotografie met lange sluitertijd, zo kun je namelijk de complete weg die het vuurwerk aflegt in één foto vangen. En door meerdere sierpijlen in één foto te fotograferen leg je prachtige patronen en kleuren vast.
Net als bij de andere ideeën en voorbeelden in dit artikel kun je ook vuurwerk het beste fotograferen met je camera op statief. Daarnaast is het handig om een afstandsbediening te gebruiken óf om gebruik te maken van de ingebouwde timer van de camera. Zo weet je zeker dat je camera helemaal stil staat wanneer de foto wordt gemaakt. Het indrukken van de ontspanknop kan namelijk voor een kleine beweging zorgen, zelfs op statief. Lees ook mijn artikel: 10x tips: vuurwerk fotograferen.
Instellingen
Begin met een sluitertijd van circa 5 seconden en pas hierop je diafragma en ISO-waarde aan. Afhankelijk van het omgevingslicht zullen deze wat hoger of lager moeten staan. Zorg ervoor dat je scherp kunt stellen op een onderwerp in de buurt van het vuurwerk voor scherpe foto’s. Lukt dat niet? Probeer dan handmatig de juiste scherpte te kiezen. Automatisch scherpstellen gaat namelijk niet, hiervoor gaat het vuurwerk te snel en dan ben je al te laat met afdrukken.
Extra tip: Zet je sluitertijd eens op B of Bulb stand. Deze verschijnt nadat je de 30 seconden gepasseerd bent en dit wil zeggen dat je sluiter open blijft staan tot jij hem zelf uitzet. Zo kun je extreem lange sluitertijden gebruiken.
Gebruik vervolgens een zwarte beker of kap en houd deze voor de lens wanneer er geen vuurwerk is maar de sluiter wel open staat. Wordt er weer vuurwerk afgestoken? Haal hem dan snel weg. Zo vang je vele vuurpijlen in één foto! Let wel goed op je instellingen zodat je foto niet overbelicht raakt.


5. Landschapsfotografie met de zee
Wil jij graag landschapsfotografie combineren met het fotograferen met lange sluitertijd? Dan is het fotograferen van de zee of een meer erg geschikt. De lange belichtingstijd zorgt ervoor dat je de beweging en energie van de oceaan of zee op een bijzondere manier kunt vastleggen.
Om zeegezichten vast te leggen gebruik je bij voorkeur een groothoeklens. Hiermee kun je dicht op het water komen maar behoud je de weidsheid van de omgeving in je foto. Gebruik een statief die je camera stabiel houdt tijdens het fotograferen met lange sluitertijd. Net als bij eerdere ideeën in dit artikel kun je ook hier goed gebruik maken van een ND filter (filter met neutrale dichtheid) voor het beperken van het licht dat op je sensor valt.
Instellingen
Kies een mooie compositie waarbij je de beweging van de zee goed kunt vastleggen. Voor het contrast in de foto is het het beste om ook iets in je foto te hebben wat niet beweegt. Denk aan een vuurtoren, een paar stenen in het water of misschien wel een mooie schelp of zeester. Stel scherp op dit onderwerp en kies een sluitertijd van circa 10 seconden als startpunt. Kijk wat dit doet met de beweging van het water en stel het daarna bij. Pas ook de andere instellingen hierop aan. Houd de ISO-waarde laag voor zo min mogelijk ruis. En kies bij voorkeur voor een klein diafragma (groot F-getal) voor volop scherpte.

6. Lichtsporen fotograferen met lange sluitertijd
Het laatste idee dat ik je wil geven in dit artikel over fotografie met lang sluitertijd is het fotograferen van lichtsporen. Lichtsporen zijn de sporen die de lampen van voertuigen achterlaten wanneer ze in het donker door een gebied rijden. Denk hierbij niet alleen aan auto’s, maar ook fietsers, trams, bussen, motoren en treinen kunnen goed gebruikt worden voor deze vorm van fotografie. Hiermee kun je hele dynamische foto’s maken waarmee je de energie en beweging van de stad ’s nachts vastlegt.
Lichtsporen kun je op allerlei manieren vastleggen. Van kronkelige paden tot rechte wegen en van een hoog standpunt vanaf een brug of hoog gebouw tot gewoon vanaf de grond. Gebruik ook hier een statief zodat je foto’s scherp zijn op de juiste plekken. Gebruik bij voorkeur een afstandsbediening of de zelftimer van de camera zodat de foto pas gemaakt wordt als de camera ook echt 100% stil staat.
Instellingen
De ideale sluitertijd voor het fotograferen van lichtsporen met een lange sluitertijd is afhankelijk van de snelheid van het verkeer. Een goed uitgangspunt is 10 tot 20 seconden. Begin hiermee en stel bij als dat nodig is. Speel met je locatie voor andere effecten. Zo geeft een knipperlicht van een voertuig een stippellijn in je foto’s en geven achterlichten rode strepen.

Hopelijk heb ik je met deze 6 ideeën genoeg inspiratie kunnen geven om zelf op pad te gaan met je camera. Het fotograferen met een lange sluitertijd is niet alleen leuk om te doen, het is ook heel goed om je camera goed onder de knie te krijgen. Dus probeer het eens uit en experimenteer met verschillende onderwerpen en technieken om je eigen stijl en visie te vinden. Veel plezier!
1 Reactie
[…] op je scherm, blijkt hij bewogen te zijn. Dit is een veelvoorkomend probleem, vooral bij een langere sluitertijd, het gebruik van een telelens of bij fotograferen in weinig licht. Gelukkig heeft vrijwel iedere […]