Portretten fotograferen is leuk, maar kan ook lastig zijn. Je wilt spontane portretten maken van je model. Foto’s die de persoonlijkheid weerspiegelen en waarbij je model op zijn of haar best naar voren komen. Maar niet iedereen voelt zich direct op z’n gemak voor een camera. Met deze tips gaat jouw model zeker stralen voor de camera.
Begin januari vroeg ik in mijn Instagram Stories naar onderwerpen waar jullie meer over willen leren en vragen die jullie hebben rondom fotografie. De vraag ‘Hoe maak ik spontane portretten?‘ kwam meerdere keren terug tussen de antwoorden. Dus ik besloot hier meteen een uitgebreid artikel over te maken. Dit artikel is voornamelijk gericht op statische portretten van één persoon. Heb je veel meer mogelijkheden qua omgeving, houdingen en dynamiek dan kun je veel van deze tips nog steeds gebruiken. Maar ben je veel losser om andere dingen uit te proberen. Succes!
Tips om spontane portretten te maken
Portretten maken kan van allerlei mensen (en dieren!). Professionele modellen, mensen die regelmatig in de pers komen of mensen die erg zelfverzekerd zijn hebben vaak weinig moeite om natuurlijk over te komen op een foto. Maar met ‘gewone mensen’ is dat vaak anders. Eén van de moeilijkste dingen aan portretfotografie is dat je de foto’s niet te gemaakt wilt laten zijn. Een neppe lach is anders dan een echte lach. En onnatuurlijke poses zorgen er ook voor dat je foto minder spontaan oogt. Niet iedere fotograaf heeft een natuurlijke gave om onbekende mensen op hun gemak te stellen voor de camera. Maar gelukkig zijn er wat tips die ik je kan geven waarop dit makkelijker wordt.
Lees ook: 10x boeken over portretfotografie die je wilt lezen
1. Praatje vooraf
Je model direct voor de camera zetten is nooit een goed idee. Ook als je weinig tijd hebt (je moet bijvoorbeeld 20 medewerkers van een bedrijf fotograferen) is het goed om toch even een minuutje contact te maken met je model voordat je foto’s gaat maken. Stel jezelf voor, vraag of je model vragen heeft en probeer onzekerheden weg te nemen. Houd het lekker luchtig en creëer een fijne sfeer waarbij het model zich kan ontspannen. Bij een fijne sfeer heb je veel sneller een goede foto gemaakt, dus die tijd win je vanzelf terug!
2. Vertel wat je gaat doen
Hoewel het voor jou misschien wel dagelijkse kost is om portretten te maken, kan het zijn dat je model pas voor het eerst in zijn of haar leven voor de camera van een onbekende staat. En dat is spannend, want het is onbekend! Vertel daarom kort wat je gaat doen en neem ruimte om vragen te beantwoorden. Ga je foto’s maken waarbij het model van top tot teen op staat? Of komt alleen het bovenlichaam erop? Is het de bedoeling dat je model een bepaalde emotie uitstraalt (een zakelijke foto is anders dan een portret voor een casting bijvoorbeeld)?
Het kan ook helpen om een start pose te geven om mee te beginnen en vanuit daar te kijken of een andere houding beter is. Door tussen het maken van de foto’s door te blijven communiceren, zorg je ervoor dat het model weet wat er verwacht wordt waardoor je meer spontane portretten krijgt.
3. Geef complimentjes en aanwijzingen
Als fotograaf zit je vaak in je eigen bubbel om de beste foto te maken. En dan vergeet je weleens om je model wat complimentjes te geven. Terwijl complimentjes uitermate goed werken om spontane portretten te maken. Dit kunnen complimenten zijn over kleding, haarstijl, etc. Maar juist ook over een houding die wordt aangenomen of een gezichtsuitdrukking. Je kunt het ook heel algemeen houden door gewoon enthousiast te zijn en te zeggen dat hij of zij het goed doet. Eigenlijk maakt het niet uit wat je zegt, zolang het maar positief is en het zelfvertrouwen van je model vergroot.
Naast complimenten is het ook goed om aanwijzigingen te geven. Dingen als ‘Leun eens een beetje naar voren’ of ‘Duw je schouders eens wat naar achteren’ zijn heel makkelijk uit te voeren voor het model en kunnen een pose al 10x natuurlijker of krachtiger maken. Denk eraan dat je aanwijzingen altijd geeft vanuit de gedachten van het model. Dus als je zegt, draai ‘Zet eens een stapje naar links’, dan is dat links voor het model en rechts voor jou. Anders maak je het onnodig ingewikkeld voor je model.
4. Houding is belangrijk!
Een goede pose is belangrijk voor een mooi portret. Maar een goede houding kan ook heel onnatuurlijk voelen voor iemand. En dat straalt je model dan ook snel uit. Het is dus de kunst om een goede balans te vinden tussen de houding die je in je hoofd hebt en de natuurlijke beweging van het lichaam van je model.
Hoewel ik geen portretfotograaf ben, heb ik toch al heel wat portretten gemaakt of fotoshoots mogen begeleiden waarbij portretten werden gemaakt. Dit zijn paar dingen die goed werken voor een mooi houding:
- Mensen staan snel wat ingezakt. Zeg daarom tegen je model dat hij of zij zich moet inbeelden dat er een touwtje aan haar hoofd zit dat naar het plafond getrokken wordt. Hierdoor ga je vanzelf rechter staan of zitten. Gaat je borst vooruit en je schouders achteruit.
- Laat je model steunen op één been. Als je op 2 benen evenveel gewicht laat rusten sta je erg stijfjes. Zodra je al je gewicht naar één been brengt krijg je vanzelf een wat natuurlijkere houding en wat meer vorm in je lichaam.
- Zet de voeten van je model in een hoek van circa 45 graden tegenover jou. Zo staat het lichaam van je model niet recht naar je toe, maar een stukje gedraaid. Hierdoor oogt je model slanker en wordt je foto dynamischer. je kunt er voor kiezen om het gezicht van je model wel recht naar de camera te laten kijken. Maar zorg ervoor dat het bovenlichaam niet frontaal naar de camera gedraaid wordt.
- Niemand wil een foto met een onderkin. Eén van de manieren om de kans op een onderkin te verkleinen, is door je model wat met zijn of haar bovenlichaam naar de camera toe te laten leunen. Hierdoor steek je je nek automatisch wat uit waardoor je het vel bij je keel strakker getrokken wordt. Zorg dat het niet te veel is, dan wordt het onnatuurlijk. Maar een klein beetje naar de camera ‘hangen’ doet wonderen voor een pose!
5. Een echte lach
En dan het moeilijkste onderdeel van spontane portretten fotograferen… het krijgen van een echte lach. Het zichtbare verschil tussen en neppe lach en een echte lach zit hem in de ogen. Bij een echte lach span je de spieren rondom je ogen aan, waardoor je lachrimpeltjes krijgt. Wanneer je alleen lacht omdat het moet, doen je ogen niet mee.
Hoe fijner de sfeer is, hoe makkelijker je je model een echte lach kunt bezorgen. Maak een grapje, geef een complimentje, laat je model aan iets denken dat hem of haar plezier geeft. Of laat je model een verhaal vertellen over iets waar hij of zij heel gepassioneerd over is. Probeer uit te vinden waardoor je model zich op zijn of haar gemak voelt waardoor je spontane portretten kunt maken.
6. Vooraf testen
Het is zowel voor jezelf als voor je model fijner als je vooraf al precies weet wat je gaat doen. Werk je met een flitsset of andere manieren van belichting? Zet dit dan al klaar en oefen het liefste met iemand die in de buurt is totdat de belichting goed is ingesteld. Hetzelfde voor de achtergrond en compositie. Op die manier hoef je tijdens de shoot niet meer na te denken over grote dingen, maar hoef je eventueel alleen nog wat te finetunen. Je model hoeft op die manier niet te wachten en wordt niet onzeker als het allemaal niet lukt zoals je het in je hoofd hebt. Natuurlijk kun je daarna alsnog verschillende dingen proberen. Maar dan heb je alvast een goede basis die past bij de locatie en de sfeer die je in je foto’s wilt hebben.
7. Heb plezier!
Niet iedere shoot is even strikt. Maak daarom vooral ook veel plezier met je model of modellen! Doe wat grappige dingen, ren een rondje, gebruik attributen zodat je model beter weet waar hij of zij z’n handen moet laten.
Bij een couple shoot heb je ook weer een hele andere dynamiek dan wanneer je bijvoorbeeld een zakelijk portret maakt. En ook kinderen zijn weer heel anders om te fotograferen. Daarom is het stukken makkelijker om een spontane foto te maken wanneer je meer dan 1 model hebt, dan bij één model. Bij twee of meer modellen (die elkaar kennen) voelt alles vanzelf meer ontspannen.
Hopelijk heb ik je met deze tips kunnen helpen om je portretfotografie naar een hoger niveau te tillen en je portretten er niet gemaakt uit te laten zien. Zo zie je maar dat er een hoop komt kijken bij spontane portretten. Wat is jouw ultieme tip?
1 Reactie
Nice blog, bedankt Fotografille!