Met focus bracketing maakt jouw camera meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp heel snel na elkaar, maar met het verplaatsen van de scherpte. Door deze foto’s samen te voegen krijg wordt je hele onderwerp scherp terwijl je een onscherpe achtergrond met bokeh behoudt. In dit artikel deel ik alles over deze techniek.
Eén van de moeilijkste dingen van fotograferen vind ik de scherpte op de juiste plek leggen. Zeker bij een groot diafragma (klein getal, veel onscherpte) is het van belang dat de scherpte op het juiste punt ligt. Met focus bracketing kun je je camera meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp laten maken met een ander scherptevlak. Handig! Je kunt dan achteraf de foto kiezen die je het beste vindt óf de foto’s samenvoegen zodat er nog meer scherp is in je foto. Dit heet dan Focus Stacking. In dit artikel leg ik het allemaal aan je uit!
Wat is focus bracketing?
Focus bracketing is een techniek binnen fotografie waarmee je meerdere foto’s van hetzelfde onderwerp maakt maar waarbij de scherpte telkens iets verplaatst. Hoeveel foto’s en hoeveel verplaatsing stel je meestal zelf in. Deze techniek zit voortaan in veel camera’s ingebouwd en stelt je in staat om een grotere scherptediepte te bereiken zonder concessies te doen aan de kwaliteit van je foto’s óf de onscherpe achtergrond.
De techniek focus bracketing wordt vooral gebruikt binnen macrofotografie, productfotografie en landschapsfotografie. Denk bijvoorbeeld aan het fotograferen van insecten als vlinders of libellen, de mooie details van paddenstoelen of sieraden en cosmetica.
Heeft mijn camera focus bracketing?
Steeds meer camera’s hebben tegenwoordig focus bracketing geïntegreerd in het systeem. Dit is echt een gamechanger, vooral als je houdt van macro- of landschapsfotografie. Maar heeft jouw camera deze functie ook?
Duik even in het menu van je camera en zoek naar de focus bracketing optie. Dit kan soms verstopt zitten onder een andere naam, afhankelijk van het merk. Kom je er niet direct uit? Een snelle Google-zoekopdracht met je cameramodel en ‘focus bracketing’ erbij geeft je meestal binnen enkele seconden antwoord. Iedere camera werkt net even anders, dus het kan even zoeken zijn. Maar als je het eenmaal hebt gevonden, wil je nooit meer zonder!
Hoe werkt focus bracketing?
Zoals ik eerder aangaf wordt focus bracketing voornamelijk gebruikt bij macrofotografie en close-up’s waarbij het onderwerp van voor tot achter scherp moet zijn. Denk bijvoorbeeld aan een vlinder op een bloem of een productfoto van een horloge. Als je van dichtbij foto’s maakt, krijg je het onderwerp meestal niet overal scherp. Ook niet als je het diafragma op een groter getal zet.
Hiervoor is focus bracketing en focus stacking uitgevonden. De camera maakt met focus bracketing meerdere foto’s die telkens een stuk van het onderwerp scherp hebben. Met focus stacking kun je deze foto’s allemaal samenvoegen zodat het complete onderwerp scherp is. Ditzelfde kun je doen met landschapsfotografie waarbij je zowel de voorgrond als de achtergrond compleet scherp in beeld wilt hebben.
Je hoeft deze techniek natuurlijk niet perse te gebruiken om de foto’s samen te voegen. Je kunt het ook gebruiken om later de foto uit te kiezen waarbij de scherpte op de beste plek zit. Bijvoorbeeld als je een paddenstoel fotografeert en niet weet of je hem op de hoed, de steel of een andere plek scherp wilt hebben.
Voorbeeld van focus bracketing
Hieronder zie je een set van 8 focus bracketing foto’s die ik maakte met de Olympus OM-D E-M10 mark III. De eerste foto is altijd de foto waar jij de scherpte zelf hebt gelegd. De andere foto’s zijn automatisch gemaakt. Maar nu achteraf, vind ik foto 3 eigenlijk veel beter qua focus.

Zelf aan de slag
Zodra je hebt gevonden waar de optie focus bracketing in jouw camera zit, kun je aan de slag! Het is belangrijk om je camera op statief te zetten omdat de camera stabiel op dezelfde plek moet staan. Ditzelfde geldt voor je onderwerp. Het werkt het beste als je onderwerp niet beweegt. Activeer nu de functie focus bracketing in het menu en stel vervolgens in hoeveel foto’s je wilt maken. Ook kun je soms instellen hoe ver het schepstelvlak bij iedere foto moet verschuiven (range 1 t/m 10). Bij macrofoto’s kies je een klein getal, bij foto’s met meer omgeving een hoger getal.
Zorg dat je onderwerp goed in beeld is en kies het scherpstelpunt waarmee je wilt starten. Nu druk je op de afdrukknop en het aantal foto’s dat je hebt ingesteld wordt automatisch gemaakt. Zo simpel is het dus! Zoals ik al aangaf werkt het op iedere camera net iets anders. Bij mijn Olympus E-PL10 kan ik bijvoorbeeld niet kiezen hoeveel foto’s ik wil. Deze camera maakt automatisch 8 foto’s wanneer je focus bracketing hebt geactiveerd. Daarnaast kan ik kiezen tussen een kleine focusverandering of een grote focusverandering.
Na Focus Bracketing komt Focus Stacking
In dit artikel wil ik je leren hoe je focus bracketing kunt gebruiken en wat het precies inhoudt. Heb je foto’s gemaakt en wil je deze samenvoegen? Dan kun je dat op verschillende manieren doen. Bij sommige camera’s kan dit in de camera zelf. Maar meestal heb je hier speciale software voor nodig. Bijvoorbeeld Adobe Photoshop. In dit programma zit een functie waarmee je de verschillende foto’s kunt samenvoegen tot één foto. De tutorial voor Focus Stacking in Photoshop lees je hier!

Voorbeeld van focus stacking
In de afbeelding hierboven zie je het verschil tussen één foto, gemaakt op f1.8 en een combinatie van 8 focus bracketing beelden op f1.8. Met Focus Staking voegt een programma deze foto’s voor je samen en kiest uit iedere foto het deel dat scherp is. Hierdoor wordt in dit geval de paddestoel van voor tot achter scherp, terwijl je wel de onscherpte van f1.8 in de achtergrond blijft behouden.
Wist jij van het bestaan van focus bracketing? En heb je hier al eens gebruik van gemaakt?
3 Reacties
Fantastisch je info over puddlegram. Lijkt mij het proberen waard.
Ik heb op mijn Nikon D7500 bracketing voor het diafragma en maak meestal 3 opnamen Eén wat onderbelicht, één gewoon en één overbelicht. daar zoek ik dan de beste uit om te bewerken. Wat is uw aanrader ?
Hoi Wyb, wat jij bedoelt is denk ik ‘exposure bracketing’. Dan maak je inderdaad meerdere foto’s met andere belichtingen. Je kunt dit gebruiken om de beste uit te zoeken, maar het wordt meestal gebruikt om de foto’s samen te voegen tot een HDR beeld. Waarbij je zo veel mogelijk details krijgt in zowel de hooglichten als de schaduwen.