Bij intensief gebruik van je camera is zo nu en dan je camera sensor reinigen geen overbodige luxe. Door het vele wisselen van lenzen is de kans groot dat je sensor vies wordt. Je kunt je sensor laten reinigen, maar je kunt het ook zelf doen. In dit artikel leg ik je stap voor stap uit hoe je dit doet! Want een stofvrije sensor is een blije fotograaf
Heb jij een spiegelreflexcamera of systeemcamera? Dan is de kans groot dat je zo nu en dan wisselt van objectief. Hierdoor heb je kans dat stofjes en andere vuiltjes in de body of op de lens terechtkomen. En wanneer deze eenmaal in het spiegelhuis of bij je sensor in de buurt zijn zullen ze op den duur waarschijnlijk op je sensor zelf terecht komen.
Waarom moet ik mijn camera sensor reinigen?
Zie jij weleens vlekjes op je foto die er niet horen te zitten? En zitten ze op iedere foto op exact dezelfde plek? Dan is de kans groot dat dit een vuiltje op je sensor is. Vrij vervelend wanneer je een hardnekkig en groot vuiltje hebt, want dit moet je in iedere foto gaan retoucheren. Daarom is het handig om je sensor te reinigen, zo zijn je foto’s weer vrij van ongewenste vlekjes.
Veel fotografen (inclusief mezelf) vinden zelf de camera sensor reinigen maar een eng klusje. Als je niet goed weet wat je doet óf de verkeerde producten gebruikt kun je namelijk een hoop schade toebrengen aan je camera! Daarom trok ik de stoute schoenen aan en vroeg Kamera Express Tilburg of ze dit konden uitleggen. En dat deden ze! In dit artikel deel ik alle stappen die je moet ondernemen om zelf op een veilige manier je sensor te reinigen.
Stap voor stap je sensor reinigen
Voorkomen is beter dan genezen, dus probeer altijd zo snel en netjes mogelijk je lenzen te wisselen. Zo heb je de minste kans op vuiltjes op je sensor. Verderop in dit artikel deel ik nog tips hoe je dit zo soepel mogelijk kunt doen! Is je camera toch aan een sensor reiniging toe? Volg dan deze stappen om je sensor weer schoon te maken.
Je kunt de sensor van je camera op verschillende manieren reinigen. In dit artikel beginnen we met de ‘simpelste’ manier en bouwen we de mogelijkheden op voor hardnekkigere vuiltjes. Maak dus na iedere poging een nieuwe testfoto en controleer deze om te zien of je sensor al schoner is en waar de vuiltjes nu zitten.
1. Testfoto maken
Stap 1: Start met het maken van een testfoto om te zien hoe vies je sensor is. Stel hiervoor je camera als volgt in: Zet de camera op de AV-stand (Diafragmavoorkeuze), zet je diafragma op de hoogste stand (F/22 in mijn geval) en zorg dat je ISO zo laag mogelijk staat (ISO 100 of 125). Het makkelijkste is om te fotograferen in de hoogste kwaliteit JPG, dat werkt het snelste. Vervolgens haal je de lens van de autofocus af. Dit doe je meestal door het schuifje aan de zijkant van de lens naar MF te verschuiven.
Stap 2: Is je camera juist ingesteld? Zoek dan een egaal oppervlak zoals een groot wit vel papier of een egale lucht. Maak een foto terwijl je de camera blijft bewegen. Door de langere sluitertijd kan het niet zijn dat je dan toevallig een stofje op het papier fotografeert.
Stap 3: Haal je SD kaartje uit je camera en open de foto op je computer. Zorg dat je hem op 100% formaat bekijkt en check of je last hebt van vuiltjes. Je kunt hier ook zien waar ze precies zitten. Door de techniek in de camera moet je het beeld in je hoofd 180 graden draaien. Stofjes die links boven op je foto zitten, zitten in werkelijkheid rechts onder op je sensor. Het is dus logisch dat je vaak bovenin je foto meer stofjes hebt. Deze vallen op je sensor dan naar beneden en blijven daar op je sensor plakken. Houd hier rekening mee bij het camera sensor reinigen in de volgende stappen.
2. Camera en lens schoonmaken
Stap 4: Stop je SD kaartje weer in je camera en ga verder met het schoonmaken van de camera en lenzen zelf. Hoe schoner je apparatuur, hoe minder kans dat er tijdens het camera sensor reinigen nieuwe vuiltjes je body in dwarrelen. Met een simpel kwastje veeg je stofjes, zandkorrels en haartjes van de camera. Vergeet niet om langs de rand te gaan waar de lens en de body samenkomen. In deze ‘gleuf’ heb je de meeste kans op vuiltjes die zich hier ophopen.
3. Objectief en spiegelhuis reinigen
Bij een spiegelreflexcamera is de sensor niet direct zichtbaar wanneer je de lens van de body haalt. Je kijkt op dat moment eerst in het zogenaamde ‘spiegelhuis’. Terwijl je bij een systeemcamera wél direct op de sensor kijkt. Maar ook in het spiegelhuis kunnen stofjes en vuiltjes zitten die op den duur op je sensor komen. Wanneer je een foto maakt klapt de spiegel namelijk omhoog waardoor er een luchtverplaatsing in deze ruimte komt.
Stap 5: Start met het loskoppelen van je lens van de camera-body. Het is dus belangrijk om niet alleen de sensor, maar ook je objectief en spiegelhuis grondig te reinigen. Hiervoor begin je met een blaasbalg. Dit is een soort pompje waar je gericht lucht mee kunt blazen. Hoe groter je blaasbalg, hoe harder de lucht in je camera geblazen kan worden. Let op: ga NOOIT zelf met je mond blazen. De kans dat er dan wat speeksel mee komt is erg groot en dit is niet goed voor je camera. Blaas de achterzijde van de lens grondig schoon met de blaasbalg en doe vervolgens de achterlensdop er weer op.
Stap 6: Doe hetzelfde in het spiegelhuis van je camera. Pas op dat je met de blaasbalg nergens tegenaan stoot want dan kun je de camera beschadigen. Blaas de lucht in de camera en houd hem bij voorkeur op z’n kop zodat stofjes er direct uit kunnen vallen.
Stap 7: Is de achterzijde van de lens wat vettig? Bijvoorbeeld door de zilte zeelucht waarin je weleens je lenzen wisselt? Poets deze dan voorzichtig met een speciaal hiervoor bestemd doekje. Berg dit doekje direct na gebruik weer stofvrij op om extra vuiltjes te vermijden. En gebruik hem ook alleen op de lens en niet in de body.
4. Sensor reinigen met lucht
Stap 8: Heb je en spiegelreflexcamera? Dan zul je de camera moeten instellen om bij de sensor te kunnen. Dit doe je in het menu en deze optie zit meestal bij het icoontje van de steeksleutel. Zoek naar de functie ‘Sensosrreiniging’ en klik vervolgens op ‘reinig handmatig’. Je spiegel klapt nu omhoog waardoor de sensor zichtbaar wordt. Let op: zorg altijd dat je een volle accu hebt wanneer je aan het camera sensor reinigen begint. Wanneer de spiegel dichtklapt door een lege batterij terwijl je nog bezig bent met een kwastje ben je verder van huis.
Stap 9: Ga nu hetzelfde te werk als met je lens en het spiegelhuis. Blaas met de blaasbalg schone lucht in de body en probeer zo de stofjes los te maken en weg te blazen. Houd de camera naar onderen gericht zodat de stofjes er direct uit kunnen vallen. Ben je klaar? Zet dan de camera uit om uit de sensor reiniging-stand te gaan.
Tijd om te kijken naar het resultaat! Schroef je lens weer op je camera en volg stap 1 t/m 3 om een nieuwe testfoto te maken. Zijn je vuiltjes weg? Dat is fijn! Is dit niet het geval? Dan zijn er nog twee andere manieren om hardnekkige stofjes te verwijderen.
5. Sensor reinigen met een kwastje
Heeft het blazen met een blaasbalgje niet het gewenste effect? Dan kun je overgaan op een speciale ‘sensor brush’. Dit is een kwastje, gemaakt van haartjes die een beetje statisch zijn waardoor ze de stofjes aantrekken.
Stap 10: Zet je camera opnieuw in de ‘sensorreiniging’-stand zoals je deed in stap 8. Nu kun je weer bij de sensor. Blaas met het blaasbalgje over de haren van het kwastje om zeker te weten dat hij stofvrij is. Ga vervolgens heel voorzichtig en zachtjes met de sensor brush over de sensor heen. Duw hem nooit in de randen, de kans bestaat dan dat je de vuiltjes juist in kiertjes drukt waar je ze niet meer makkelijk uit kunt verwijderen.
Stap 11: Blaas na het gebruiken van de sensor brush nog een keer met het blaasbalgje in de camera om ervoor te zorgen dat alle stofjes die je hebt losgemaakt ook uit de camera gaan.
Zet de camera weer uit, zet je lens erop en maak opnieuw een testfoto zoals in stap 1 t/m 3. Als het goed is ben je nu alweer een hoop vuiltjes kwijt! Maar mijn camera was echt aan een sensor reiniging toe, want bij mij bleven er nog steeds agressieve vuiltjes zichtbaar. Tijd voor hardere aanpak voor het sensor schoonmaken.
6. Sensor reinigen met speciale vloeistof
Met vloeistof werken in je camera is altijd een beetje riskant. Maar sommige vuiltjes willen niet op een andere manier weg. Daarom zijn er speciale ‘Sensor Clean’-kitjes‘ met hierin de benodigdheden om op een veilige manier je sensor écht goed schoon te kunnen maken. Werk nooit met producten die hier niet voor zijn gemaakt zoals wattenstaafjes, doekjes en water of zeep. Dit zal meer kwaad dan goed doen!
Stap 12: Zorg via het menu weer dat je sensor zichtbaar is en zorg dat alle benodigdheden klaar staan. De vloeistof verdampt namelijk snel dus je moet snel te werk gaan. Maak het speciale staafje nat met de bijbehorende vloeistof. Zet hem nu voorzichtig op je sensor en veeg 1x van links naar rechts. Draai vervolgens het staafje en zet een nieuwe veeg van rechts naar links onder je eerste veeg. Als het goed is heb je nu in 2 vegen de complete sensor gehad. Zorg dat je niet te hard drukt en ook niet te veel vloeistof gebruikt.
Stap 13: Leg het staafje voorzichtig weg op een plek met zo min mogelijk stof. Het kan namelijk zo zijn dat je dit een paar keer moet herhalen voordat je sensor écht helemaal schoon is.
Tijd om weer een testfoto te maken en deze te checken op vuiltjes! Je kunt ook alvast op je LCD scherm van je camera kijken om te zien of er stofjes weg zijn gegaan na het maken van een nieuwe testfoto.
7. Herhalen, herhalen, herhalen
Stap 14: Is je sensor nog steeds niet schoon? Herhaal dan de diverse stappen om telkens weer wat minder stofjes op je sensor te zien. De aanhouder wint en uiteindelijk zal ook jouw sensor weer helemaal schoon zijn. Je kunt voor net wat meer luchtdruk ook nog een ‘luchtspuit’ gebruiken in plaats van een blaasbalg. Dit is alleen niet iets wat iedereen zomaar in huis heeft.
Tips voor camera reinigen!
- Zorg ervoor dat je je camera naar beneden gericht houdt wanneer je lenzen wisselt. Zo kan er nooit iets in je camera vallen.
- Probeer zo snel mogelijk je achterlensdop op je objectief te zetten wanneer je lenzen wisselt.
- Stop je lensdoppen bij voorkeur niet in je broekzak of jaszak. De vezels van je kleding komen dan vanzelf in de doppen terecht en even later dus ook op je lens en in je camera
- Zorg bij het camera sensor reinigen altijd voor een ruimte met zo weinig mogelijk stof. Maar ook haren van katten of honden moet je vermijden.
- Gebruik een stevige ondergrond wanneer je de sensor van je camera gaat reinigen.
- Ga nooit aan de slag met producten die niet specifiek gemaakt zijn om je sensor te reinigen. Je sensor is erg kwetsbaar!
- Wees extra voorzichtig met het wisselen van lenzen voor je systeemcamera. Hier kijk je namelijk direct op de sensor en zit er geen spiegel voor.
- Hoe hoger het diafragma waarin je fotografeert. Hoe scherper de stofjes in je foto zichtbaar zullen zijn.
- Maak regelmatig je cameratas schoon zodat ook hier weinig stof in zit. Voorkomen is beter dan genezen!
Met dit stap-voor-stap artikel kun je zelf aan de slag met het reinigen van je sensor. Alle benodigdheden zijn uiteraard verkrijgbaar in de webshop van Kamera Express of in jouw dichtstbijzijnde Kamera Express winkel. Durf je het toch niet aan om het zelf te doen? Dan kun je voor euro 29,- ook laten doen in één van de vestigingen.
Ik ben erg blij met mijn brandschone sensor! Mijn sensor was nog nooit schoongemaakt, dus het was wel eens nodig! Nogmaals dank voor de medewerking, gastvrijheid en de super duidelijke uitleg van medewerker Ad in Kamera Express Tilburg.
Heb jij de sensor van je camera al eens laten reinigen of zelf gereinigd? Zoals je ziet is de camera sensor reinigen een zorgvuldig klusje, maar wel erg belangrijk.
1 Reactie
Ikzelf had een sensor reinigingssetje van VSGO voor APS-c gekocht. Wat mij opviel is dat het kwastje niet even groot is als de sensor. Hierboven zie ik datzelfde fenomeen op het plaatje.
Je haalt het kwastje maar 1 x heen en weer, dus beslaat het niet het hele oppervlak van de sensor. Hoe zit dat nu eigenlijk?