Wist jij dat je niet overal zomaar mag fotograferen? Op veel plekken gelden regels. Zo kan het zijn dat je moet betalen om te fotograferen in de natuur van bepaalde natuurgebieden. In dit artikel vertel ik je meer over deze vergunningen en voor wie ze gelden.
Als fotograaf weet ik dat je altijd op zoek bent naar mooie locaties. Van een tof gebouw tot mooie plekjes in de natuur. Nederland heeft prachtige natuurgebieden die perfect zijn voor allerlei soorten fotografie. Maar er is iets belangrijks dat je moet weten voordat je met je camera en modellen de natuur in trekt: het is niet altijd gratis. Steeds meer natuurorganisaties, zoals Natuurmonumenten, vragen een vergoeding voor onder andere commerciële fotografie of specifieke fotoshoots.
Waarom betalen om te fotograferen in de natuur?
De natuur is van iedereen, toch? Klopt, maar toch gelden er allerlei regels. Zo mag je hond niet overal mee, gelden er ‘openingstijden’, kun je niet zomaar een activiteit hier organiseren, etc. Dit alles om ervoor te zorgen dat er een goede balans is tussen het beleven én het beschermen van de natuur. Sommige activiteiten verstoren de natuur of tasten hem aan. Daarom is het belangrijk dat organisaties zoals Natuurmonumenten inzicht krijgen in deze activiteiten en vooraf kunnen bepalen of ze wel of niet toegestaan zijn. Zo ook voor fotoshoots of het maken van opnames met drones.
Dit betekent niet dat je voor elke foto die je in de natuur maakt moet betalen. Ben je een hobbyfotograaf en ga je op pad voor een paar mooie plaatjes van paddenstoelen en vogels? Dan is er niks aan de hand, zo lang je je aan de normale huisregels houdt. Maar als je een commerciële shoot wilt doen, bijvoorbeeld voor een trouwreportage of een reclameshoot, dan heb je een vergunning nodig. En daar moet je voor betalen.
Natuurbeheer kost geld. Organisaties zoals Natuurmonumenten beheren grote gebieden en zorgen ervoor dat de natuur behouden blijft zodat wij én toekomstige generaties ervan kunnen genieten. Door een vergoeding te vragen aan commerciële fotografen en filmmakers, dragen zij een steentje bij aan het onderhoud van deze gebieden. Ze verdienen hier immers zelf ook geld aan en betalen een bijdrage om te mogen fotograferen in de natuur.

Wanneer heb je een vergunning nodig?
Kijk eerst welke organisatie het natuurgebied waar jij wilt fotograferen beheert. Iedere organisatie hanteert andere regels. Blijkt dit een natuurgebied van Natuurmonumenten te zijn? Dan zijn onderstaande regels van toepassing.
Op de website van Natuurmonumenten vind je een pagina over maken houden van fotoshoots en het maken van filmopnamen in natuurgebieden. Als je van plan bent om een commerciële fotoshoot te doen in een natuurgebied, heb je eigenlijk altijd een vergunning nodig. Dit geldt bijvoorbeeld voor trouwreportages, portretfotografie, workshops of documentaires. Bij zulke shoots wil de natuurorganisatie graag weten wat je gaat doen, omdat dit invloed kan hebben op de natuur of de ervaring van andere bezoekers. Dit doe je door een vergunning aan te vragen, voor iedere shoot opnieuw.
Wat gebeurt er precies als je een vergunning aanvraagt? De aanvraag wordt beoordeeld door een boswachter, die kijkt naar de mogelijke verstoring van de natuur en de bezoekers. De natuurgebieden moeten voor iedereen toegankelijk blijven dus ze willen niet dat een shoot voor overlast zorgt. Ook speelt de bescherming van flora en fauna een belangrijke rol in de beoordeling van de aanvraag.
Kosten en regels
Wat moet je dan precies betalen om te mogen fotograferen in de natuur van Natuurmonumenten? De kosten voor een vergunning kunnen variëren. Je betaalt altijd toestemmingskosten van 50 euro als de vergunning verleend wordt. Daarnaast betaal je voor verschillende activiteiten ook een vergoeding voor de natuur (ongeveer 10% van deelnemersbijdrage met een minimum van 1 euro per persoon). Voor zover ik het kan zien gaat dat dus vooral om evenementen of workshops.
Let op: Voor andere natuurorganisaties gelden andere regels en kosten. Kijk bijvoorbeeld ook eens op de pagina van Staatsbosbeheer over hun regels en het vragen van toestemming. Hier hoef je vaak nog niet te betalen om in de natuur te fotograferen.
Hoe vraag je een vergunning aan?
Het aanvragen van een vergunning moet minimaal 6 weken voorafgaand aan de fotoshoot. Dit doe je online op via het toestemmingsformulier op de website. Het is slim om dit ruim op tijd te doen, omdat de aanvraag enige tijd in beslag kan nemen. Een boswachter moet de tijd hebben om je verzoek goed te beoordelen en eventueel contact met je op te nemen voor aanvullende informatie.
Heb je geen budget voor een vergunning?
De kosten die je moet betalen om te fotograferen in de natuur van Natuurmonumenten zijn best flink. Maar er is natuurlijk ook nog volop andere natuur te vinden! Denk aan een stadspark bij je in de buurt. Met een beetje creativiteit zijn er nog steeds volop gratis fotolocaties voor jouw shoots als beginnend fotograaf.
Wat mij betreft is het werk van Natuurmonumenten belangrijk voor het behoud van deze mooie gebieden waar we met z’n allen van kunnen genieten. Maar ik kan me ook voorstellen dat deze vergunningen het leven van een fotograaf ingewikkeld kunnen maken. Wisselende weersomstandigheden kunnen er al voor zorgen dat een fotoshoot verzet moet worden of niet door kan gaan. Wat vind jij van deze vergunningen? Laat het me weten in de reacties.